Als je een collectief ontslag doorvoert, moet je een specifieke procedure naleven en volgen. Als je dat niet doet, kan je sancties oplopen. Lees er meer over in dit artikel.
Wat is er nieuw?
De berekening van de referentieperiode van 60 dagen is nu duidelijk.
Door het advies van de NAR (nr. 2.395) dat de interpretatie van het Hof van Justitie van de Europese Unie bevestigt (arrest C-300/19 van 11 november 2020) is de referentieperiode van 60 dagen meer in detail gespecificeerd om het begrip collectief ontslag te definiëren.
Voortaan moet de referentieperiode een ononderbroken periode zijn en worden berekend door elke periode van 60 opeenvolgende dagen in aanmerking te nemen waarin zich het grootste aantal ontslagen heeft voorgedaan om één of meer redenen die geen betrekking hebben op de persoon van de werknemer.
Concreet voorbeeld
Verhuurbedrijf ABC, een onderneming met 25 werknemers, kampt met financiële problemen en zal een aantal werknemers moeten ontslaan.
Louis werd op 12 juni 2024 ontslagen om economische redenen, terwijl vier andere werknemers op 16 mei 2024 werden ontslagen en vijf anderen op 3 juli 2024. Het ontslag van Louis maakt deel uit van een collectief ontslag want hij werd om economische redenen ontslagen tijdens een aaneengesloten referentieperiode van 60 dagen tussen 16 mei en 3 juli 2024. De referentieperiode wordt niet langer uitsluitend berekend op basis van de 60 dagen voorafgaand aan 12 juni 2024, de ontslagdatum van Louis.
Merk op dat de regelgeving verwijst naar ontslagen door de werkgever “om één of meer redenen die geen betrekking hebben op de persoon van de werknemer”. Deze bepaling omvat de redenen die inherent zijn aan de onderneming en komt overeen met economische en technische redenen, ruim geïnterpreteerd.
Noteer dat bij niet-naleving van de procedure voor collectief ontslag een sanctie van niveau 3 van het Sociaal Strafwetboek wordt toegepast. Er zullen ook maatregelen worden genomen om te voorkomen dat ontslagen kunstmatig worden gespreid om de berekening van de referentieperiode te omzeilen.
Wat is een collectief ontslag?
We bekijken even welke elementen een collectief ontslag definiëren.
Er is sprake van collectief ontslag wanneer meerdere ontslagen gelijktijdig plaatsvinden om een bepaalde reden.
Het minimumaantal ontslagen werknemers wordt beoordeeld over een referentieperiode van 60 dagen. Hoeveel dat minimumaantal moet zijn, is verschillend naargelang van de omvang van de onderneming:
- ten minste gelijk aan 10 in ondernemingen die meer dan 20 en minder dan 100 werknemers tewerkstellen in de loop van het kalenderjaar dat het ontslag voorafgaat
- ten minste 10% van het aantal werknemers in ondernemingen die gemiddeld ten minste 100 en minder dan 300 werknemers tewerkstellen
- ten minste gelijk aan 30 in ondernemingen die gemiddeld ten minste 300 werknemers tewerkstellen
Bovendien moeten de redenen voor ontslag volledig los staan van de houding, het gedrag of de persoon van de ontslagen werknemer. Redenen die inherent zijn aan de onderneming zoals economische of technische redenen, zijn dus toelaatbaar voor een collectief ontslag.
Lees meer op de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg.
Voldoe aan je informatie- en raadplegingsverplichting
Als je een collectief ontslag doorvoert, moet je een specifieke procedure naleven en volgen:
- De werknemersvertegenwoordigers vooraf informeren en raadplegen
- Je voornemen om tot collectief ontslag over te gaan meedelen aan de directeur van de gewestelijke tewerkstellingsdiensten (VDAB, Forem, Actiris of ADG)
- Een kopie van deze melding sturen naar de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO)
Als je deze informatie- en raadplegingsprocedures niet volgt, ben je verplicht om de arbeidsovereenkomst verder uit te voeren en het loon te betalen.
Raadpleeg Lex4You voor meer informatie over je verplichtingen bij collectief ontslag.
Ook voor een goed verloop van een ontslag kan je je baseren op Lex4You.
Ontslagen tijdens een referentieperiode van 60 dagen
Om een ontslag als collectief te bestempelen, moet aan twee voorwaarden worden voldaan: het aantal betrokken werknemers en de reden van het ontslag, en deze ontslagen moeten plaatsvinden tijdens een referentieperiode van 60 dagen, die nu gedefinieerd wordt als een aaneengesloten periode van 60 opeenvolgende dagen.
Blijf op de hoogte van de sociale actualiteit en volg elk kwartaal onze sociaaljuridische webinars.
Wat doet Securex voor jou?
Ben je van plan om meerdere werknemers te ontslaan in het kader van collectief ontslag? Maak nu een afspraak met consultinglegal@securex.be. Heb je nog een ontslagbrief nodig? Kijk op Lex4You > Modeldocumenten: je kunt er allerlei sociale documenten downloaden.
Bronnen
- Advies van de NAR nr. 2.395, zitting van 19 december 2023
- Arrest C-300/19 van het HJEU van 11 november 2020
- Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 10/6 tot wijziging van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 10 van 8 mei 1973 betreffende het collectief ontslag, zitting van 28 mei 2024
- Cao 24 - Collectieve arbeidsovereenkomst van 2 oktober 1975 betreffende de procedure van inlichting en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers met betrekking tot het collectief ontslag