Voor een goed begrip
Jongeren die een alternerende opleiding volgen, zijn onderworpen aan de sociale zekerheid als hun opleiding aan een aantal voorwaarden voldoet. Het gaat om de zes criteria die verderop nog aan bod komen.
Zo kregen deze opleidingen een eenvormig socialezekerheidsstatuut.
Er werd een specifiek type Dimona ingevoerd om deze opleidingen gemakkelijk te kunnen identificeren en er de juiste sociale behandeling aan te koppelen. Deze Dimona is verplicht vanaf de start van het nieuwe schooljaar.
Waarom deze wijziging?
Op dit moment moet een Dimona OTH worden uitgevoerd voor alle overeenkomsten alternerend leren (de Vlaamse 'overeenkomst alternerende opleiding', het Franstalige 'contrat de formation en alternance' ...).
De RSZ verduidelijkt dat de Dimona OTH voortaan wordt uitgesplitst om interpretatieproblemen bij kinderbijslagorganismen te vermijden en om leerlingen in alternerende opleidingen niet uit te sluiten. Ze wordt uitgesplitst in:
- 'OTH' als algemeen type Dimona voor bepaalde werknemerscategorieën
- En 'ALT', het specifieke type voor opleidingsovereenkomsten die voldoen aan de zes criteria om te worden onderworpen aan socialezekerheidsbijdragen (zie verder)
Dankzij de Dimona ALT zal het in de toekomst dus eenvoudiger zijn om de overeenkomsten alternerend leren die voldoen aan de voorwaarden om onderworpen te zijn aan de sociale zekerheid te identificeren.
Wanneer de leerling als student wordt tewerkgesteld tijdens de maanden juli en augustus zal bovendien een Dimona STU uitgevoerd kunnen worden, ook al werd er reeds een Dimona ALT verricht.
Voorbeeld
Jan volgt een alternerende opleiding bij onderneming A. Hij werd aangegeven met een Dimona OTH. Jan kan tijdens de maand juli als student worden tewerkgesteld bij zijn stagegever.
Er moet een Dimona OTH 'OUT' worden uitgevoerd, en voor de maand juli moet een nieuwe Dimona STU-aangifte gebeuren. Zodra de overeenkomst voor alternerend leren wordt hervat, moet opnieuw een Dimona OTH worden verricht.
Met het nieuwe type Dimona ALT zal dat niet meer nodig zijn. Een Dimona STU kan bijkomend worden verricht voor de periode van tewerkstelling als student. Er moet niets gewijzigd worden aan de Dimona ALT.
Uitzondering in de bouwsector
Het paritair comité nr. 124 heeft al een eigen type Dimona, namelijk de Dimona RTA. Deze afwijking blijft behouden.
Alternerende opleidingen die al lopen op 1 september 2023
De Dimona ALT wordt verplicht vanaf het schooljaar 2023-2024. Toch kan ze ook nu al worden gebruikt.
Lopende overeenkomst alternerend leren
Voor de opleidingsovereenkomsten waarvoor al een Dimona OTH werd uitgevoerd en die niet eindigen vóór 1 september 2023, moet geen nieuwe Dimona ALT worden uitgevoerd. Dat geldt bovendien zolang de overeenkomst waarvoor de oorspronkelijke Dimona OTH werd uitgevoerd, niet verstreken is.
Vernieuwing van de overeenkomst alternerend leren
De RSZ verduidelijkt dat bij een vernieuwing van de opleidingsovereenkomst wel degelijk het type ALT moet worden gebruikt.
De zes voorwaarden van alternerend leren
We benadrukten hierboven al dat opleidingen alternerend leren die voldoen aan de door de reglementering vastgelegde definitie van leerling onderworpen zijn aan de sociale zekerheid.
De alternerende opleiding wordt omschreven als elke situatie die aan alle volgende voorwaarden voldoet:
1. Opleiding deels op de werkvloer en deels in een opleidingsinstelling
De opleiding bestaat uit een deel dat uitgevoerd wordt op de werkvloer en een deel dat uitgevoerd wordt binnen of op initiatief en onder de verantwoordelijkheid van een onderwijs- of opleidingsinstelling.
Deze twee onderdelen beogen samen de uitvoering van één enkel opleidingsplan, zijn daarom op elkaar afgestemd en wisselen elkaar geregeld af.
2. Beroepskwalificatie
De opleiding leidt tot een beroepskwalificatie.
3. Arbeidsduur van het deel dat wordt uitgevoerd op de werkvloer
Het deel dat uitgevoerd wordt op de werkvloer voorziet, op jaarbasis, in een gemiddelde arbeidsduur van ten minste 20 uren per week, zonder rekening te houden met de feest- en vakantiedagen.
4. Aantal lesuren
Het deel dat uitgevoerd wordt binnen of op initiatief en onder de verantwoordelijkheid van een onderwijs- of opleidingsinstelling omvat op jaarbasis:
- Minstens 240 lesuren voor de jongeren die onderworpen zijn aan de deeltijdse leerplicht
- Minstens 150 lesuren voor de jongeren die niet langer onderworpen zijn aan de leerplicht
Deze uren kunnen berekend worden naar rato van de totale duur van de opleiding. Bovendien zijn de lesuren waarvoor de leerling eventueel een vrijstelling geniet die werd toegekend door de onderwijs- of opleidingsinstelling, begrepen in de 240 of 150 uren.
5. Opleidingsovereenkomst
De beide delen van de opleiding worden uitgevoerd in het kader van en worden gedekt door een overeenkomst waarbij de werkgever en de leerling betrokken partij zijn.
De opleiding kan uitgevoerd worden in het kader van meerdere opeenvolgende overeenkomsten op voorwaarde dat:
- De minima van de opleidingsuren binnen de onderwijs- of opleidingsinstelling 240 of 150 uren bereiken
- En dat het volledige traject, bestaande uit verschillende opeenvolgende overeenkomsten, gegarandeerd en gecontroleerd wordt door de operator die verantwoordelijk is voor de opleiding
6. Financiële bezoldiging
De overeenkomst moet in een financiële bezoldiging voor de leerling voorzien die ten laste valt van de werkgever en als een loon beschouwd moet worden.
Je vindt enkele voorbeelden van opleidingen die onder de definitie vallen op onze themapagina's over stages en leertijd. De stages voor werkzoekenden blijven hier buiten beschouwing.
Wat doet Securex?
Securex stelt alles in het werk om dit werknemertype ALT zo snel mogelijk te voorzien. Vergeet niet je Dimona op tijd te doen via de gebruikelijke kanalen, en aan te duiden dat het om een leerling gaat.
Meer weten over alternerende opleidingen en jouw verplichtingen? Raadpleeg onze informatie over stages en leertijd. Bovendien kan je terecht bij je Legal Advisor Securex op het adres myHR@securex.be.
Bronnen
- Tussentijdse instructie van de RSZ van 17 juni 2023
- Artikel 1bis van het koninklijk besluit van 28 november 1969 tot uitvoering van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders
