Inloggen
Service & Contact Securex.be
Inloggen

Inbreuken op de sociale wetgeving komen je duur te staan: zorg dat je er geen begaat

Het Sociaal Strafwetboek bevat alle inbreuken op de sociale wetgeving in België. Het werd onlangs aangepast en aangescherpt. Bedoeling is om sociale fraude te bestrijden en de werkgelegenheid te beschermen, met verdubbelde boetes en nieuwe inbreuken voor werkgevers, die we in dit artikel onder de loep nemen.

24 juni 2024

Volg onze sociaaljuridische opleidingen en webinars om deze overtredingen van de sociale wetgeving te voorkomen.

Wat verandert er?

Het Sociaal Strafwetboek bestaat al meer dan tien jaar. Het was tijd om het aan te passen aan de sociale realiteit.

De hervorming is bedoeld om werknemers te beschermen tegen onrechtmatige arbeidspraktijken door sociale fraude en sociale dumping streng te bestraffen.  Dit begrip is voortaan gedefinieerd in het Sociaal Strafwetboek.

Het Sociaal Strafwetboek is op verschillende niveaus gewijzigd:

  • Gevangenisstraffen zijn beperkt tot de ernstigste gevallen
  • De recidivetermijn is verlengd van één naar drie jaar
  • Er is een nieuwe straf ingevoerd voor inbreuken van niveau 3 en 4, namelijk uitsluiting van het recht om deel te nemen aan overheidsopdrachten of om concessies te verkrijgen voor een periode van drie tot vijf jaar.

Het Sociaal Strafwetboek is onlangs grondig hervormd. We analyseren de belangrijkste wijzigingen.

Strafrechtelijke en administratieve geldboetes zijn aanzienlijk verhoogd voor inbreuken van niveau 4 en zijn verdubbeld voor inbreuken van niveau 3. Bepaalde sancties voor administratieve inbreuken zijn echter verlaagd als ze te goeder trouw zijn begaan door de werkgever. Het Sociaal Strafwetboek voorziet ook in nieuwe sociale inbreuken ten laste van de werkgever, die op niveau 2 worden bestraft.  In geval van opzettelijke fraude kunnen de rechters dat als een verzwarende factor beschouwend, wat strengere sancties van niveau 4 rechtvaardigt. Deze sancties kunnen een beroepsverbod, een exploitatieverbod of zelfs de tijdelijke sluiting van de onderneming omvatten.

De hervorming introduceert ook wijzigingen in de bevoegdheden van sociale inspecteurs. Ze kunnen nu de interventie van de politiediensten vragen om toegang te verkrijgen tot arbeidsplaatsen en bewoonde ruimten. Bovendien hebben ze de bevoegdheid om onafhankelijk op te treden bij het uitvoeren van hun opdrachten.

Welke straffen zijn verhoogd?

Het Strafwetboek handhaaft nog steeds vier sanctieniveaus. Het plan om een vijfde inbreukniveau in te voeren is op verzoek van de sociale partners opgegeven.

Inbreuken van niveau 4 verhoogd

Inbreuken van niveau 4 zijn de ernstigste en leiden tot de zwaarste straffen en gevangenisstraffen. Het gaat daarbij met name over:

  • Tewerkstelling van werknemers die onwettig verblijven
  • Kinderarbeid
  • Niet-betaling of laattijdige betaling van het minimumloon, gekoppeld aan andere inbreuken.

Op het opzettelijk niet afsluiten van een arbeidsongevallenverzekering staat nu een straf van niveau 4, terwijl als het onopzettelijk is, de straf niveau 3 blijft.

De maximale strafrechtelijke boete voor sancties van niveau 4  is verhoogd van 48.000 euro naar 56.000 euro.

Inbreuken van niveau 3 verdubbeld

De strafrechtelijke en administratieve geldboetes voor inbreuken van niveau 3 zijn verdubbeld:

  • Tewerkstelling van niet-aangegeven werknemers wordt voortaan zwaarder bestraft

Sanctie van niveau 3 in plaats van niveau 1 voorheen

  • Bij niet-betaling of laattijdige betaling van het loon

Sanctie van niveau 3 in plaats van niveau 2 voorheen

  • Niet aanstellen van een preventieadviseur psychosociale aspecten en een vertrouwenspersoon in de onderneming

Sanctie van niveau 3 in plaats van niveau 2 voorheen

Welke straffen zijn verlaagd?

Hoewel de algemene trend in de richting van strengere straffen gaat, zijn de sancties voor een aantal veelvoorkomende administratieve inbreuken verlaagd voor werkgevers die te goeder trouw zijn.

Hier zijn een paar voorbeelden:

  • Niet-bijhouden van deeltijdse arbeidsovereenkomsten of het personeelsregister op de plaats waar het arbeidsreglementen wordt opgehangen
  • Niet naleven van de bekendmakingsregels voor de vervanging van feestdagen
  • Niet bijhouden van de individuele rekening volgens de wettelijke regels

Wat zijn de nieuwe sociale inbreuken?

Het Sociaal Strafwetboek voorziet in een sanctie van niveau 2 voor werkgevers die bepaalde van hun wettelijke verplichtingen op contractueel gebied niet nakomen. Werkgevers worden met een sanctie van niveau 2 bestraft als ze:

  • De verplichtingen voor de invoering van een glijdend werkrooster niet nakomen (de werkgever voorziet bijvoorbeeld niet in een systeem van arbeidstijdopvolging)
  • De verschuldigde vergoeding voor het verstrekken, onderhouden en reinigen van werkkledij niet betalen
  • De werknemer geen werkgereedschap ter beschikking stellen of de vergoeding voor materiaal niet betalen

Nieuwe sanctietabel 

De bedragen van de boetes zijn vastgesteld per sanctieniveau, inclusief de opdeciemen.

Niveau

Administratieve geldboete

Strafrechtelijke geldboete

1

van 80 tot en met 800 euro

/

2

van 200 tot en met 2.000 euro

van 400 tot en met 4.000 euro

3

van 800 tot en met 8.000 euro

van 1.600 tot en met 16.000 euro

4

van 2.400 tot en met 28.000 euro

van 4.800 tot en met 56.000 euro

 

Voor een sanctie van niveau 4 kan de werkgever ook worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 6 maanden tot 3 jaar. Bovendien is het bedrag van de boete verschillend naargelang van het type inbreuk en wordt het vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers.

Wat doet Securex voor jou?

Weet je niet zeker of je alle loon- en arbeidsvoorwaarden correct toepast? Wil je controleren of je de sociale wetgeving naleeft? Vraag een audit aan bij Securex en maak nu een afspraak met consultinglegal@securex.be.

Is je arbeidsreglement niet meer up-to-date? Contacteer dan meteen je Legal Advisor via myHR@securex.be.

Heb je nog een arbeidsdocument nodig? Kijk op Lex4You > Modeldocumenten: je kunt er allerlei sociale documenten downloaden.

Inwerkingtreding

Wet van 15 mei 2024, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 21 juni 2024, treedt in werking op 1 juli 2024. Sommige bepalingen treden in werking op een latere datum die in de wet wordt gespecificeerd.

Bronnen

 

 

 

 

 

Het loon bepalen
Sociale documenten
Arbeidsreglement
Sociale inspectie en sancties
Algemene regels rond verlonen