Antecedent: een arrest van het Grondwettelijke Hof
Vorig jaar heeft het Grondwettelijke Hof geoordeeld dat het niet gerechtvaardigd was om in alle situaties van opeenvolgende arbeidsovereenkomsten de werkzekerheid niet te garandereren, met inbegrip van situaties van opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd en vervangingscontracten.
De zaak die tot dit arrest heeft geleid, betrof een geschil tussen een werknemer die meer dan 15 jaar bij dezelfde werkgever in dienst was met een opeenvolging van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd en vervangingsovereenkomsten.
Het arrest verplicht de wetgever immers om duidelijke (en strengere) regels voor een dergelijke opeenvolging vast te leggen.
Welke wijzigingen stelt de regering voor?
Het voorontwerp van de regering bestaat uit drie elementen:
- De totale duur van de opeenvolging van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd of een duidelijk omschreven werk en vervangingsovereenkomsten wordt beperkt tot twee jaar
- De termijn van twee jaar kan enkel overschreden worden als de onderbreking tussen beide soorten arbeidsovereenkomsten te wijten is aan de werknemer
- Als de opeenvolgende arbeidsovereenkomsten langer dan twee jaar duren, gelden de regels voor de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd
Wat adviseert de NAR?
De NAR is ook van mening dat de regels over opeenvolging van arbeidsovereenkomsten van bepaalde tijd en van vervangingsovereenkomsten wettelijk moeten worden vastgelegd
De Raad vraagt wel dat de regering rekening houdt met de bestaande bepalingen rond opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd en opeenvolgende vervangingsovereenkomsten met name rond eventuele afwijkingen.
Daarom wil de NAR dat er uitzonderingen op de voorgestelde termijn van twee jaar mogelijk gemaakt worden. Deze uitzonderingen moeten aan de volgende voorwaarden voldoen:
- Ze moeten redelijk en proportioneel zijn
- Het afsluiten van opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd en vervangingsovereenkomsten, moet hoe dan ook beperkt worden in de tijd. Een voortdurende opeenvolging mag niet mogelijk zijn.
- Ze mogen de bestaande regels voor arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd en vervangingsoverkomsten niet beïnvloeden
De NAR geeft daarbij het volgende voorbeeld:
Een werknemer wordt tewerkgesteld met opeenvolgende arbeidsovereenkomsten van bepaalde tijd. De werkgever kan die opeenvolging verantwoorden wegens de aard van het werk of op basis van andere wettige redenen.
Nadien vervangt diezelfde werknemer een collega die bijvoorbeeld tijdskrediet opneemt. Daarvoor wordt een vervangingsovereenkomst afgesloten.
De NAR is van mening dat die werknemer nadien opnieuw een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd moet kunnen afsluiten. Dat mag dan wel enkel als de werkgever die overeenkomst kan verantwoorden wegens de aard van het werk of op basis van andere wettige redenen.
Zo kan je als werkgever overeenkomsten van bepaalde tijd en vervangingsovereenkomsten elkaar soms toch voor meer dan 2 jaar laten opvolgen. Dat kan dan wel enkel als je kan aantonen dat er een wettige reden voor de opeenvolging bestaat.
De NAR wil dus dat op die opeenvolging dezelfde regels worden toegepast als diegene die nu al gelden bij opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd.
Wees je ervan bewust dat de rechtspraak vrij strikt is bij de aanvaarding van afwijkingen wegens de aard van het werk of om wettige redenen. Wees dus voorzichtig en vraag advies in geval van twijfel.
Wanneer treedt de wet in werking?
Momenteel heeft de NAR nog maar een advies bij een voorontwerp gegeven.
De wet is dus nog niet definitief gewijzigd. Van zodra deze wetsbepaling van kracht wordt, zullen we jou zeker informeren.
Wat doet Securex voor jou?
Sluit je opeenvolgende arbeidsovereenkomsten af of als je een vervangingsovereenkomst wenst af te sluiten en heb je hierover een specifieke vraag, dan kan je terecht bij jouw Securex Legal advisor via myhr@securex.be.
Voor meer informatie over Arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd en vervangingsovereenkomst kan je ons dossier op Lex4You raadplegen.
Securex stelt eveneens gratis modeldocumenten voor bepaalde duur en vervanging ter beschikking.
Bronnen
- Advies nr. 2.294 van de NAR van 24 mei 2022
- Arbeidsovereenkomstenwet (art. 10bis en 11 ter)
