Wie studentenovereenkomst zegt, zegt ook "RSZ-voordeeltarief gedurende 475 uren per kalenderjaar". Ook uw portemonnee heeft er dus baat bij te weten of u écht een student voor zich heeft.
In het kort
In deze gevallen is er sprake van een student, met wie u verplicht een studentenovereenkomst moet afsluiten:
- Vanaf 15 of 16 jaar na het einde van de voltijdse leerplicht
- Bij studeren als hoofdactiviteit in het middelbaar of hoger onderwijs
- Bij 12 maanden ononderbroken tewerkstelling bij dezelfde werkgever
- Bij alternerend leren enkel onder welbepaalde voorwaarden
Het begrip 'student' is ruim
De arbeidsovereenkomstenwet geeft zelf geen definitie van het begrip student. De wet geeft ons dus geen kant-en-klaar antwoord, maar algemeen wordt aangenomen dat:
- Het begrip student ruim moet geïnterpreteerd worden. Het beoogt zowel leerlingen in het middelbaar onderwijs als studenten in het hoger onderwijs. Ook een persoon die een examen voorbereidt voor de centrale examencommissie wordt als student beschouwd.
- Met studenten worden personen bedoeld voor wie studeren de hoofdbezigheid is. Als iemand tegelijk een ander statuut dan dat van student heeft, dan heeft dat andere statuut voorrang.
Voorbeeld
Volgende personen zullen niet als student gezien worden op het vlak van arbeidswetgeving en sociale zekerheid, omdat een ander statuut voorrang heeft:
- Een gepensioneerde die een universitaire opleiding volgt
- Een jongere die zich inschrijft als werkzoekende
Minimumleeftijd
Iemand kan pas als student beginnen werken wanneer er geen voltijdse leerplicht meer is. Dat is sowieso het geval vanaf 16 jaar.
Maar ook vanaf 15 jaar is het al mogelijk om als student te werken. In dat geval moeten wel de eerste twee studiejaren van het middelbaar onderwijs gevolgd zijn (ongeacht het al dan niet slagen).
Er is geen maximumleeftijd om als student beschouwd te worden.
Opgelet, voor bepaalde (ongezonde) werkzaamheden vereist de wet een minimumleeftijd. U stemt dit best af met uw preventiedienst.
Slechts één jaar ononderbroken 'student' bij dezelfde werkgever
Na 12 maanden ononderbroken werken bij eenzelfde werkgever wordt de jongere niet langer als een student beschouwd, maar wordt hij of zij een gewone werknemer (volledig onderworpen aan de RSZ). Voor de berekening van die 12 maanden maakt het geen verschil uit of het om een voltijdse of een deeltijdse tewerkstelling gaat. Enkel de duur van de tewerkstelling als student telt. Na 12 maanden ononderbroken werken bij een werkgever, kan de jongere dus wel nog aan de slag als student bij een ándere werkgever.
Wanneer er een onderbreking is tussen twee arbeidsperioden bij eenzelfde werkgever, behoudt de jongere in principe zijn studentenstatuut, aangezien in dat geval een nieuwe periode van 12 maanden is ingegaan. Wees evenwel voorzichtig met onderbrekingen. Volgens de FOD WASO moet er sprake zijn van een werkelijke onderbreking. Het mag dus niet gaan om een fictieve onderbreking die erop gericht is de wet te omzeilen.
Praktisch
Of een onderbreking aanvaard wordt als werkelijke onderbreking, is een feitenkwestie die bij een geschil enkel door een rechter definitief kan worden beslecht. U mag er van uitgaan dat een korte onderbreking van een dag, of een weekend tussen twee studentenovereenkomsten, hoogstwaarschijnlijk als een niet toegelaten, fictieve onderbreking beschouwd zal worden.
Uitsluitingen uit het begrip 'student'
De volgende twee categorieën vallen niet onder het begrip "student":
1. Studenten die ingeschreven zijn in een avondschool of onderwijs met een beperkt leerplan
In sommige gevallen kunnen zij echter toch als student gezien worden:
- Minderjarige jongeren die enkel deeltijds onderwijs volgen: zij kunnen een studentenovereenkomst sluiten, maar enkel tijdens de schoolvakanties
- Jongeren in het stelsel van alternerend leren, onder bepaalde voorwaarden (zie verder)
2. Studenten die een niet-bezoldigde stage verrichten die deel van hun studieprogramma uitmaakt
Met die studenten moet u een gewone arbeidsovereenkomst of een stageovereenkomst sluiten, en dus geen studentenovereenkomst.
Alternerend leren
Een speciale categorie zijn de jongeren die na hun voltijdse leerplicht een systeem van alternerend leren en werken volgen. Dat is een combinatie van theoretische vorming op school en een praktische opleiding op de werkplek. Die jongeren kunnen als student aan de slag, maar dan enkel onder strikte voorwaarden:
- De jongere moet als student tewerkgesteld zijn bij een andere werkgever dan diegene waarbij hij of zij de alternerende opleiding volgt. Dat om verwarring met de leerwerkplek te vermijden.► Die strikte voorwaarde geldt niet tijdens de zomermaanden juli en augustus. Zo kan de jongere bij zijn stagegever een vakantiejob doen.
- De jongere mag enkel als student tewerkgesteld worden gedurende de momenten dat hij of zij geen les moet volgen, en ook niet aanwezig moet zijn op de werkvloer voor de praktische opleiding
- De studentenarbeid is enkel mogelijk indien de jongere niet geniet van een werkloosheidsuitkering of een inschakelingsuitkering
Meer info?
U vindt alle details over de tewerkstelling van studenten in ons dossier Studenten.
Bronnen
- Titel VII van de Arbeidsovereenkomstenwet: de overeenkomst voor tewerkstelling van studenten
- Koninklijk besluit van 14 juli 1995 waarbij sommige categorieën studenten uit het toepassingsgebied van Titel VI van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten worden gesloten
