Als lid van de grote familie van de voordelen van alle aard laten aandelenopties de ondernemingen toe om bepaalde werknemers of bedrijfsleiders een loontoeslag toe te kennen die fiscaal en parafiscaal veel voordeliger wordt behandeld dan een klassieke bonus, met een gelijkwaardige financiële inbreng.
Hoewel de huidige versie van de Belgische wet op de aandelenopties heel wat troeven inhoudt, blijft ze voor sommigen nochtans een grote onbekende. Het is immers een complexe wetgeving en ze doet een beroep op verschillende rechtstakken, zowel vanuit nationaal als internationaal oogpunt.
De algemene principes
De wet definieert de aandelenoptie als het recht om, gedurende een welbepaalde termijn een bepaald aantal aandelen aan te kopen of, naar aanleiding van de verhoging van het kapitaal van een vennootschap, op een bepaald aantal aandelen in te schrijven tegen een vastgestelde of een nog vast te stellen prijs [1]. Het gaat dus om bestaande of toekomstige aandelen van de vennootschap zelf of van enige andere vennootschap.
De draagwijdte van de definitie is ruim genoeg om het merendeel van de plannen tot toekenning van aandelen of obligaties te omvatten.
De warrant
De warrant is een speciale variant van de aandelenoptie. Het betreft een recht om, naar aanleiding van een verhoging van het kapitaal, op een bepaald aantal aandelen of obligaties van de vennootschap zelf in te schrijven tegen een vooraf vastgestelde prijs (uitoefenprijs). De warrant moet door een vennootschap uitgeschreven worden op haar eigen aandelen. Warrants hebben altijd betrekking op nieuwe aandelen.
Naast warrants die door een onderneming worden uitgegeven op haar eigen aandelen, bestaan ook warrants die worden uitgegeven door financiële instellingen en die uitoefenbaar zijn in aandelen van een andere onderneming. Denk in dit verband bijvoorbeeld aan de warrants die Securex aanbiedt in samenwerking met BNP Paribas, met als onderliggende aandelen (onderliggend actief) een BEVEK, geïndexeerd op de grootste Europese waarden van de Eurozone (Euro Stoxx 50 THEAM Easy Ucits ETF C).
Wat zijn de onderliggende aandelen?
In principe kunnen de aandelenopties zowel betrekking hebben op de effecten van de vennootschap-werkgever als van elke andere vennootschap.
Warrants, daarentegen, kunnen alleen aangeboden worden door de vennootschap die de nieuwe aandelen uitgeeft of door een financiële instelling op aandelen van een andere onderneming.
Wie kan deze financiële producten toekennen?
De wet bepaalt niet wie de aandelenopties kan toekennen. Het kan gaan om een vennootschap ten behoeve waarvan de activiteit wordt uitgeoefend, een verbonden vennootschap, een multinational, een derde vennootschap, een natuurlijke persoon of elke andere rechtspersoon.
Het toepassingsgebied van het stelsel dienaangaande is zeer ruim.
Wie kan warrants/ aanndelenopties verkrijgen?
Elke natuurlijke persoon die een zakelijke relatie onderhoudt met de onderneming die het voordeel toekent kan opties verkrijgen. Het gaat hier om de werknemers en bedrijfsleiders van de vennootschap die de opties toekent, maar ook om de onderaannemers en leveranciers.
Het moet gaan om natuurlijke personen die onderworpen zijn aan de personenbelasting of aan de belasting der niet-inwoners. De wetgever heeft de vennootschappen dus uit de regeling uitgesloten.
[1] Art. 41,3° van de wet van 26 maart 1999 betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998.