Voor je verder leest…
Sommige sectoren (voedingsnijverheid, autobussen en autocars, wegvervoer en logistiek) zijn vrijgesteld van de startbaanverplichting.
Controleer dus altijd wat er in jouw sector is afgesproken.
Hoe weet je of je minstens 50 werknemers tewerkstelt?
Het aantal werknemers in dienst op 30 juni 2022
Om jouw personeelsbestand te bepalen, moet je alle werknemers meetellen die op 30 juni 2022 in dienst zijn en voor wie je één of meerdere socialezekerheidsbijdrage(n) moet betalen. Ook werknemers die halftijds werken of in dienst kwamen met een vervangingsovereenkomst, moet je meetellen als één eenheid.
Bekom je een cijfer dat gelijk is aan of hoger dan 50 eenheden? Lees dan zeker verder, want dan ben je gedurende het hele jaar 2023 verplicht om voldoende jongeren tewerk te stellen. En als een jongere de onderneming verlaat, moet je die in principe onmiddellijk vervangen door een andere jongere van minder dan 26 jaar. De wetgeving laat op dat vlak geen uitstel toe.
Niet alle werknemers tellen mee voor uw personeelsbestand
De onderstaande drie categorieën van werknemers moet je niet meetellen wanneer je de grootte van je personeelsbestand berekent.
► De werknemers voor wie geen enkele RSZ-bijdrage verschuldigd is
Ofwel omdat ze niet aan RSZ onderworpen zijn, ofwel omdat je hen geen enkele bezoldiging moet betalen
► De jongeren tewerkgesteld in het kader van een startbaanovereenkomst (SBO)
Dat zijn alle jongeren:
- Van minder dan 26 jaar of die 26 jaar oud zijn gedurende het lopende kwartaal
- Die tewerkgesteld zijn met een overeenkomst die als SBO beschouwd kan worden
- En die als SBO aangegeven worden bij de RSZ (DmfA)
We onderscheiden drie types van SBO :
- SBO type 1: gewone arbeidsovereenkomst, van bepaalde of onbepaalde duur, halftijds of minder
- SBO type 2: arbeidsovereenkomst, minstens halftijds + opleiding
- SBO type 3: leer-, stage- of inschakelingsovereenkomst
► Uitzendkrachten
Hetzij de uitzendkrachten die in jouw onderneming aan de slag zijn, hetzij de werknemers die je uitzendt wanneer je zelf een uitzendbureau uitbaat.
Ons advies
Voldoet een jongere aan de SBO-voorwaarden? Laat hem of haar dan steeds aangeven in Dmfa als “tewerkgesteld onder SBO”. Dat is voordelig om twee redenen:
- Jongeren onder de 26 jaar die onder SBO tewerkgesteld zijn, worden niet in aanmerking genomen voor de berekening van het personeelsbestand
- Bepaalde jongeren onder SBO tellen dubbel bij de aanwervingsplicht van 3 procent
Hoe bereken je de 3% aan te werven jongeren?
Als je op 30 juni 2022 minstens 50 werknemers tewerkstelt, zal je een bepaald aantal jongeren moeten tewerkstellen. Het gaat om 3 procent van jouw personeelsbestand van het tweede kwartaal van het jaar 2022.
Met andere woorden: met het oog op 2023 moet je het aantal VTE’s analyseren dat je tijdens het tweede kwartaal van 2022 (april tot en met juni) tewerkstelt.
Elk jaar moet je vóór 1 januari bepalen hoeveel jongeren je moet aanwerven. Dat kan je doen van zodra het VTE-personeelsbestand gekend is voor het tweede kwartaal 2022.
Het verplicht aantal aan te werven jongeren is gelijk aan dit VTE-personeelsbestand, vermenigvuldigd met 0,03.
Voorbeeld
Jouw onderneming telt op 30 juni 2022 276 werknemers. Het VTE-personeelsbestand van het tweede kwartaal van 2022 bedroeg 225,60.
In elk kwartaal van 2023 moet je 6,77 VTE (= 225,60 x 0,03) jongeren tewerkstellen.
Welke jongeren komen in aanmerking om die 3% te behalen?
Komen in aanmerking voor de berekening van de 3 procent:
- Jongeren tewerkgesteld in het kader van een SBO
- En alle werknemers voor wie de werkgever één of meerdere socialezekerheidsbijdrage(n) verschuldigd is tot en met de laatste dag van het kwartaal waarin ze de leeftijd van 26 jaar bereiken
Kunnen bepaalde jongeren dubbel tellen?
Jazeker! Jouw jonge werknemers van buitenlandse afkomst en jouw jonge werknemers met een handicap tellen dubbel in het kader van de aanwervingsverplichting van 3%. Hetzelfde geldt voor jongeren die je tewerkstelt met een startbaanovereenkomst type 2 of 3.
Voorbeeld
Je neemt een werknemer van buitenlandse afkomst voltijds in dienst. Deze werknemer telt dubbel.
Om dubbel te tellen, moeten de jongeren van buitenlandse afkomst en de jongeren met een handicap niettemin voldoen aan twee voorwaarden.
Voorwaarde 1. Beantwoorden aan de wettelijke definitie
Een persoon van buitenlandse afkomst is:
- Ofwel een persoon die niet de nationaliteit bezit van een staat die deel uitmaakt van de Europese Unie
- Ofwel een persoon waarvan ten minste één van de ouders die nationaliteit niet bezit, of niet bezat op het ogenblik van het overlijden
- Ofwel een persoon waarvan ten minste twee van de grootouders deze nationaliteit niet bezitten, of niet bezaten op het ogenblik van hun overlijden
De persoon met een handicap is hij/zij die als zodanig ingeschreven is:
- Ofwel bij het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap
- Ofwel bij het "Agence Wallonne pour l'Intégration des Personnes Handicapées"
- Ofwel bij de "Service bruxellois francophone des personnes handicapées"
- Ofwel bij de "Dienststelle des Deutschsprachigen Gemeinschaft für Personen mit einer Behinderung sowie für die besondere soziale Fürsorge"
Voor de gehandicapte jongeren geldt enkel het attest van de instelling waarbij ze ingeschreven zijn als bewijs.
Voorwaarde 2. Als zodanig aangegeven zijn bij de RSZ
Vooraleer zij dubbel in rekening kunnen gebracht worden, moeten de jongeren bij de RSZ via de DmfA vermeld staan als personen die aan het vereiste profiel beantwoorden.
Slechts één keer dubbel tellen
Jongeren die al dubbel tellen op basis van het feit dat ze van buitenlandse afkomst of gehandicapt zijn, kunnen niet nogmaals dubbel geteld worden op grond van het feit dat ze met een startbaanovereenkomst type 2 of 3 tewerkgesteld zijn. Hetzelfde geldt voor jongeren die zowel een buitenlandse afkomst als een handicap hebben.
Kunnen stagiairs ook meetellen?
Ja. Je kan bijvoorbeeld vrijgesteld worden van de verplichting om jongeren tewerk te stellen als je een voldoende aantal stageplaatsen hebt toegekend.
Welke sancties riskeer je bij niet-nakoming van de aanwervingsplicht?
Als je de aanwervingsverplichting van 3 procent niet nakomt, dan moet je een compenserende vergoeding van 75 euro betalen, te vermenigvuldigen met:
- Het aantal dagen gedurende dewelke het verplichte aantal jongeren niet tewerkgesteld werd en/of gedurende dewelke de indienstneming van jongeren door ontslag van personeel gecompenseerd werd, uitgedrukt in kalenderdagen, dus met inbegrip van zon- en feestdagen
- En het aantal niet-tewerkgestelde jongeren en/of het aantal werknemers dat ter compensatie van de indienstneming van jongeren ontslagen werd, uitgedrukt in voltijdse equivalenten
Elke vertraging in de betaling geeft aanleiding tot een verwijlintrest van 1 procent per maand.
Die vergoeding wordt gestort aan de RSZ-Globaal Beheer. De opbrengst ervan wordt gebruikt voor het creëren van arbeidsplaatsen voor jongeren.
Meer weten?
Over dit onderwerp vind je meer info in onze fiche "Startbaanovereenkomst (SBO) - Verplichting om jongeren van minder dan 26 jaar aan te werven".
Bronnen
- Wet van 24 december 1999 ter bevordering van de werkgelegenheid
- Koninklijk besluit van 30 maart 2000 tot uitvoering van de artikelen 26, 27, eerste lid, 2§, 30, 39, § 1, en § 4, tweede lid, 40, tweede lid, 40bis, tweede lid, 41, 43, tweede lid, en 47, § 1, vijfde lid, van de wet van 24 december 1999 ter bevordering van de werkgelegenheid
- Koninklijk besluit van 30 maart 2000 tot uitvoering van de artikelen 32, § 2, eerste lid, 33, § 2, derde lid, 34, 39, § 4, tweede lid, en § 5, tweede lid, 42, § 2, 46, eerste lid, 47, § 4, eerste en vierde lid, van de wet van 24 december 1999 ter bevordering van de werkgelegenheid
