Wat is collectief maatwerk?
Collectief maatwerk wordt verricht door kwetsbare werknemers, ”doelgroepwerknemers“ in maatwerkbedrijven (de vroegere beschutte werkplaatsen). Dit zijn personen met een psychosociale arbeidsbeperking of een arbeidshandicap. Ook uiterst kwetsbare personen komen in aanmerking. Tot deze laatste groep behoren werkzoekenden die minstens gedurende twee jaar geen betaald werk hebben verricht om persoonlijke redenen die een deelname aan het arbeidsleven verhinderen.
De doelgroepwerknemers verrichten hun werk onder begeleiding. De VDAB evalueert daarbij welke werkondersteunende maatregelen (loonpremie en/of begeleidingspremie) nodig zijn voor elke medewerker. De uiteindelijke bedoeling is om deze werknemers te laten doorstromen naar het normale arbeidscircuit.
De maatwerkbedrijven worden via subsidies (voor aangepaste organisatie- en/of infrastructuur) en via een loon- en begeleidingspremie ondersteund door de Vlaamse overheid. De werkondersteunende premies zijn een gedeeltelijke compensatie voor het loon dat deze bedrijven betalen aan hun werknemers.
Wat zijn de belangrijkste wijzigingen van het ontwerpbesluit?
Het betreft een aantal eerder technische aanpassingen met als doel de regelgeving te vereenvoudigen en te optimaliseren.
In dit artikel bespreken we de belangrijkste wijzigingen.
Aanpassing definitie “uiterst” kwetsbare personen
Dankzij deze aanpassing wordt de definitie in het besluit in overeenstemming gebracht met het decreet. Om in aanmerking te komen voor collectief maatwerk moet de werknemer minstens twee jaar geen betaald werk hebben verricht in de periode voorafgaand aan de erkenning als doelgroepwerknemer. Het is niet langer nodig dat deze persoon ook nog een arbeidsbeperking heeft. Een behoefte aan werkondersteunende maatregelen volstaat. Hierdoor kunnen herintreders in de arbeidsmarkt evenals langdurig zieken of personen met een recent detentieverleden ook in aanmerking komen.
Het door de VDAB geformuleerde advies om ondersteuning toe te kennen aan uiterst kwetsbare personen, geldt voor een periode van twee jaar in plaats van de normale termijn van vijf jaar.
Aan de voorwaarden voor personen met een arbeidshandicap en deze met een psychosociale arbeidsbeperking verandert er niets.
Het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP)
Het POP wordt opgesteld door de werkgever samen met de doelgroepwerknemer. Het heeft tot doel de generieke en technische competenties van de werknemer jaarlijks op te volgen en verder te ontwikkelen. Het doel hiervan is dat de werknemer beter zal presteren op de werkvloer en diens kansen op doorstroming te vergroten.
Nieuw is dat voortaan minimaal twee verbeteracties worden opgenomen voor de generieke en/of de technische competenties samen. Voorheen moest er minstens één generiek en één technisch verbetertraject worden opgenomen. Voor de doelgroepwerknemers met een lage begeleidingsbehoefte blijven deze verbeteracties voornamelijk gericht op een doorstroom naar de reguliere arbeidsmarkt.
Het maatwerkbedrijf moet dit plan tijdig aan de VDAB bezorgen met het oog op de evaluatie van de werknemer. Een systematische registratie van elk plan en elke wijziging in de databank van de VDAB is niet langer nodig.
Verlenging termijn waarbinnen de adviescommissie sociale economie het dossier moet behandelen
Deze commissie dient een advies te geven aan de Minister over de erkenning als maatwerkbedrijf. Het dossier moet voortaan geagendeerd worden uiterlijk zestig kalenderdagen nadat het ontvankelijk werd verklaard door het departement. De bedoeling is om tegelijk rechtszekerheid te bieden aan de aanvrager maar ook voldoende tijd te voorzien voor de adviescommissie om de dossiers grondig te onderzoeken.
Over de toekenning van de werkondersteunende maatregelen beslist de minister na advies van het departement. Hun adviestermijn wordt tevens uitgebreid van veertien tot dertig dagen.
Concretisering van terugkeergarantie via werkondersteunende maatregelen
Het besluit voorziet voortaan expliciet in een terugkeergarantie voor doorgestroomde werknemers met een arbeidsbeperking. Indien een duurzame tewerkstelling bij de reguliere werkgever niet langer mogelijk is, kunnen deze personen terugkeren naar collectief maatwerk en ontvangt het maatwerkbedrijf, na beoordeling van de VDAB, opnieuw werkondersteunende en organisatorische steunmaatregelen.
Verdere invulling aan de kwalificatievereisten van de begeleiding
De vereiste dat minimaal één werknemer met een bachelordiploma sociaal werk de functie van sociale dienstverlening bekleedt binnen het maatwerkbedrijf blijft behouden. Er wordt nu een mandaat gegeven aan de minister om te bepalen welke diploma’s of ervaringsvereisten gelijkgesteld kunnen worden met dit diploma.
Vertegenwoordiging van de uitzendsector in de adviescommissie sociale economie
Deze commissie adviseert de minister over de regelgeving inzake collectief maatwerk. De samenstelling wordt uitgebreid met een lid dat de uitzendsector vertegenwoordigt.
Wanneer treden deze wijzigingen in werking?
Het betreft een definitief goedgekeurd ontwerpbesluit van de Vlaamse regering. Dit zal van kracht worden na publicatie in het Belgisch staatsblad. Wij houden je verder op de hoogte van de exacte datum van inwerkingtreding.
Wat doet Securex voor jou?
Indien je nog vragen hebt over deze maatregel, aarzel niet onze experten te contacteren via myHR@securex.be.
Naast collectief maatwerk, werd recent ook het individueel maatwerk hervormd. Het betreft de begeleiding van doelgroepwerknemers in het normale arbeidscircuit. Lees hierover meer in ons dossier over “individueel maatwerk”.
Hier vind je meer gedetailleerde informatie over collectief maatwerk.
