Werk-leven balans: wat werkt voor de een, werkt niet voor de ander

Steeds meer stress door integratie van werk en privé

Vele werknemers voelen aan dat de grenzen tussen werk en privé steeds meer vervagen. Met de komst van het internet, smartphones en tablets kunnen we thuis, vanuit onze zetel, mails beantwoorden en taken afwerken. Maar net zo goed hebben we de mogelijkheid om op het werk facebook te checken, een afspraak te maken bij de tandarts of online cadeaus te kopen voor de kinderen. Het simpelweg scheiden van werk en privé wordt voor velen onder ons quasi onmogelijk.

Deze evolutie zorgt voor nieuwe uitdagingen in het vinden van een gezonde werk-privé combinatie. Meer integratie van werk en privé kan rust brengen, maar kan ook leiden tot stress voor zij die werk en privé liever gescheiden houden. Integratie is met andere woorden niet voor alle werknemers de sleutel tot een gezonde werk-leven balans.

Standaard scheiding van werk en privé is niet de oplossing

Als laatste nieuwe trend zien we dat sommige organisaties terugkeren naar een sterkere scheiding tussen werk en privé. Zo voerde een supermarktketen de regel in dat werknemers geen interne mails meer krijgen na de werkuren. Op zich een lovenswaardig initiatief, maar er zijn net zo goed mensen die liever ’s avonds werken en tijdens de dag tijd doorbrengen met hun kinderen. Dus is deze ‘nieuwe’ scheiding dan de oplossing?

Verschillende wetenschappelijke studies tonen aan van niet. Standaardoplossingen zijn vaak maar een doekje voor het bloeden en werken helemaal niet voor iedereen. Sommige werknemers verkiezen net om thuis nog wat e-mails te beantwoorden, of werk af te ronden. Dit brengt hen rust. Anderen laten het werk liever achter zich wanneer ze thuiskomen, maar willen eveneens niet gestoord worden door familiezaken tijdens hun werk.

Werkgevers mogen hun ogen niet sluiten voor deze individuele verschillen door enkel in te zetten op standaardoplossingen. Wat werkt voor de een, werkt niet voor de ander. Maar hoe kun je als werkgever dan goed doen voor al je werknemers?

Laat ieder de keuze tussen integratie of scheiding

Jammer maar helaas: er is geen toverformule. Wat wél een effect kan hebben is respect hebben voor en inzetten op deze individuele verschillen. Afstappen van one-size-fits-all oplossingen die scheiding of integratie van werk en privé opdringen aan werknemers. Initiatieven die werknemers de vrijheid geven om te kiezen voor de praktijken waarmee zij een gezonde werk-leven balans vinden. Telewerken, het blokkeren van e-mailverkeer na kantooruren, of een werklaptop bewust niet mee naar huis nemen worden dan een optie, eerder dan een regel.

Communiceer die keuzevrijheid expliciet

Bovendien speelt de bedrijfscultuur hierin een cruciale rol: informele waarden, normen en gebruiken die heersen rond het gebruik van verschillende initiatieven en de werk-leven combinatie. Zo kan de mogelijkheid tot thuiswerk bestaan, maar worden mensen die thuiswerken gezien als lui en niet toegewijd. Flexibele werkuren kunnen dan weer de verwachting creëren dat men altijd en overal bereikbaar moet zijn. Werknemers mogen niet het gevoel hebben dat ze gestraft worden voor het werken aan hun werk-leven balans.

Zorg er dus voor dat je werknemers mogelijkheden geeft, zonder deze op te dringen, om een gezonde werk-leven balans te creëren. I-deals* of individuele afspraken over arbeidsvoorwaarden en/of werk bieden een uitstekend kader voor werkgever om niet alleen arbeidsvoorwaarden maar ook werk-leven praktijken op maat aan te bieden.

Kortom: zoek geen schoentje dat past voor iedereen, want dan past het niemand. 

* I-deals -  Zie 'Personaliseren van werk - Mythes & Feiten door Frank Vander Sijpe,  David Ducheyne, Lien Vossaert en Frederik Anseel.