Dit artikel gaat in op de wettelijke bepalingen en mogelijke oplossingen, maar ook op het recht op loon.
Afwezig om te stemmen
Stemmen is verplicht in België, dus je werknemers die werken op zondag 9 juni 2024 moeten van het werk afwezig zijn om aan zijn wettelijke verplichting te voldoen.
De verkiezingen vinden plaats op een zondag. Dat is in principe een inactiviteitsdag voor veel werknemers, maar sommigen werken op zondag 9 juni. Misschien is dat zo in jouw onderneming!
Bovendien moeten 16- en 17-jarigen dit jaar voor het eerst ook naar het stembureau voor de Europese verkiezingen. Dat zal ook gevolgen hebben voor hun werk als student in jouw onderneming. Je moet dus rekening houden met deze afwezigheden bij het plannen van het werk van je studenten op zondag 9 juni.
Om hun wettelijke verplichting te vervullen, hebben werknemers de keuze tussen persoonlijk naar de stembus gaan om te stemmen, of stemmen met een volmacht.
Persoonlijk naar de stembus gaan om te stemmen
Als het voor de werknemer niet mogelijk is om buiten de werktijden te gaan stemmen, kan hij met jouw toestemming afwezig zijn voor de tijd die nodig is om te stemmen.
Je moet met je werknemer afspreken op welk tijdstip hij afwezig kan zijn van het werk.
Je moet echter geen loon betalen voor deze afwezigheid. De wet voorziet niet in behoud van loon voor de periode waarin je werknemer naar de stembus gaat. Voor deze afwezigheid moet je je werknemer opgeven als “toegestane onbetaalde afwezigheid”.
Je werknemer kan je ook vragen om een vakantiedag op te nemen om te gaan stemmen. Voor die vraag gelden de gebruikelijke regels voor het opnemen van vakantie, waarbij normaal gezien een wederzijds akkoord vereist is.
Stemmen met een volmacht
De werknemer kan een volmacht geven aan een andere kiezer van zijn keuze om in zijn plaats te stemmen. Hiervoor moet hij een volmachtformulier invullen.
Dit formulier is gratis verkrijgbaar bij de gemeente waar je werknemer woont of kan gedownload worden op de website van de FOD Binnenlandse zaken.
Op dit volmachtformulier dat jij ook moet ondertekenen, moet je vermelden dat de aanwezigheid van de werknemer op het werk absoluut noodzakelijk is. In tegenstelling tot de vorige verkiezingen hoef je bij dit volmachtformulier geen attest meer bij te voegen.
Kan je je werknemer verplichten om een volmacht te geven aan een kennis om in zijn plaats te stemmen, zodat hij op het werk aanwezig kan zijn? Het antwoord is negatief: alleen de werknemer kan hierover beslissen.
Afwezig als lid van een stembureau
Het is mogelijk dat je werknemer is aangewezen als voorzitter, secretaris of bijzitter van een stembureau of telbureau. Hij is dan afwezig om aan deze wettelijke verplichting te voldoen, en jij kunt je hier niet tegen verzetten.
Voor sommige van deze afwezigheden kan je werknemer recht hebben op kort verzuim, als hij:
- Bijzitter is in een hoofdstembureau of een enig stembureau: hij mag afwezig zijn voor de tijd die daarvoor nodig is met behoud van loon
- Bijzitter is in een hoofdbureaus bij de verkiezing van het Europese Parlement of in een hoofdbureau voor stemopneming: hij mag tot maximaal vijf dagen afwezig zijn met behoud van loon
Het spreekt voor zich dat je je werknemer alleen het loon voor deze afwezigheden hoeft te betalen als hij in principe op zondag 9 juni moest werken.
Daarentegen voorziet de wet niet in kort verzuim en is er geen loon verschuldigd als je werknemer afwezig is van het werk om het ambt van voorzitter of secretaris van de stem- en telbureaus op te nemen.
Wil je meer informatie?
Raadpleeg voor meer informatie over de verkiezingen van 9 juni 2024 de website van de FOD Binnenlandse zaken. Raadpleeg voor meer informatie over de uitoefening van het ambt van bijzitter dat recht geeft op kort verzuim onze pagina.
Wat doet Securex voor jou?
Heb je nog vragen of heb je advies nodig over het plannen van de werkroosters op verkiezingszondag, aarzel dan niet om contact op te nemen met je Securex Legal Advisor via myHR@securex.be.