Toepassingsgebied van de bescherming
De bescherming geldt zowel voor meldingen via het intern en het extern meldkanaal.
In sommige gevallen geldt die bescherming ook voor openbaarmakingen via bijvoorbeeld de pers. Dat is het geval als de melder vreest dat er bewijsmateriaal zou worden achtergehouden of indien er gevaar dreigt voor het algemeen belang.
Welke represailles?
De volgende represailles mogen niet worden genomen tegen melders van inbreuken:
- Schorsing, tijdelijke buitendienststelling, ontslag of soortgelijke maatregelen
- Degradatie of weigering van bevordering
- Overdracht van taken, verandering van locatie van de arbeidsplaats, loonsverlaging, verandering van de werktijden
- Het onthouden van opleiding
- Een negatieve prestatiebeoordeling of arbeidsreferentie
- Het opleggen of toepassen van een disciplinaire maatregel, berisping of andere sanctie, zoals een financiële sanctie
- Dwang, intimidatie, pesterijen of uitsluiting
- Discriminatie, nadelige of ongelijke behandeling
- Niet-omzetting van een tijdelijke arbeidsovereenkomst in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, in het geval de werknemer de gerechtvaardigde verwachting had dat hem een dienstverband voor onbepaalde tijd zou worden aangeboden
- Niet-verlenging of vervroegde beëindiging van een tijdelijke arbeidsovereenkomst
- Schade, met inbegrip van reputatieschade, met name op sociale media, of financieel nadeel, met inbegrip van omzetderving en inkomstenderving
- Opname op een zwarte lijst op basis van een informele of formele overeenkomst voor een hele sector of bedrijfstak, waardoor de melder geen baan meer kan vinden in de sector of de bedrijfstak
- Vroegtijdige beëindiging of opzegging van een contract voor de levering van goederen of diensten
- Intrekking van een licentie of vergunning
- Psychiatrische of medische verwijzingen
Bewijslast en beschermingsvergoeding
Neem je toch een van deze maatregelen en kan de betrokkene aantonen dat hij een melding heeft gedaan via een intern of ander kanaal? Dan moet jij aantonen dat beiden niet gelinkt zijn.
Kan je dat bewijs niet leveren? Dan heeft een werknemer recht op een schadevergoeding gelijk aan 18 tot 26 weken loon.
Als de werknemer een melding deed over witwaspraktijken of financiering van terrorisme en er volgen represailles, dan heeft hij of zij automatisch recht op een vergoeding gelijk aan 26 weken loon. De werknemer zou eventueel in eerste instantie ook de re-integratie in de onderneming kunnen vragen.
Neem je represaillemaatregelen tegen niet werknemers, zoals bijvoorbeeld een zelfstandige? Dan kunnen die zich ook tot de arbeidsrechtbank richten. Zij moeten dan hun werkelijke schade aantonen en kunnen dan voor die schade vergoed worden.
Wettelijke referentie
- Wet van 28 november 2022 betreffende de bescherming van melders van inbreuken op het Unie- of nationale recht vastgesteld binnen een juridische entiteit in de private sector. Je vindt hier meer informatie over deze wet.