Heb ik recht op vaderschapsverlof of geboorteverlof?
Per geboorte kan er maar één persoon de vaderschaps- en geboorte-uitkering genieten. Die persoon moet – sinds twee kwartalen vóór het kwartaal van de geboorte – zelfstandig zijn in hoofdberoep of als meewerkende partner met maxi-statuut. Ook mogen er geen achterstallige bijdragen voor die kwartalen zijn.
Verder moet er een vaderlijke afstammingsband met het kind zijn. Dat hoeft niet altijd de biologische vader te zijn, want de regels spreken over elke persoon:
- die ofwel gehuwd is met de moeder,
- die ofwel het kind erkend heeft,
- of wiens afstammingsband na gerechtelijke onderzoek werd vastgesteld.
Soms staat er geen vaderlijke afstamming vast. In die situatie kan er een wettelijke afstamming vaststaan tussen het kind en de meemoeder. Dat is het geval:
- ofwel als het kind tijdens uw huwelijk geboren wordt,
- ofwel als het kind binnen de 300 dagen na de ontbinding van uw huwelijk geboren wordt,
- ofwel als u niet gehuwd bent met de moeder maar u het kind erkent.
Heb ik er als samenwonende partner ook recht op?
Enkel als er geen wettelijke afstamming vaststaat met een vader noch meemoeder, komt de samenwonende partner in aanmerking. Er zijn twee scenario’s:
- Wettelijke samenwoning. Als u wettelijk samenwoont met de moeder van het kind, kunt u een aanvraag doen. Het kind moet dan wel bij u zijn hoofdverblijfplaats hebben. Ook mag er tussen u en de moeder geen absoluut huwelijksverbod bestaan (vb. vader-dochter, grootmoeder-kleinzoon, broer-halfzus, …).
- Feitelijke samenwoning. Is er geen wettelijke samenwoning, maar bent u bij de geboorte minstens 3 jaar onafgebroken en officieel gedomicilieerd op hetzelfde adres als de moeder? Ook dan kunt u een aanvraag doen. De samenwoning moet wel affectief zijn (“meer dan vriendschappelijk”) en er mag geen absoluut huwelijksverbod zijn.
Hoeveel bedraagt de uitkering?
Het vaderschaps- of geboorteverlof kan maximum 15 dagen duren. U moet tijdens die periode uw zelfstandige activiteit pauzeren. U ontvangt daarvoor een uitkering van 85,77 euro per verlofdag, of maximaal 857,70 euro in totaal.
De 15 dagen kunnen in één keer opgenomen worden, maar ook halftijds en zelfs per halve dagen. In elk geval moet u het verlof opnemen binnen de vier maanden na de geboorte.
Hoe vraag ik het aan?
De aanvraag gebeurt bij uw sociaal verzekeringsfonds. U heeft hiervoor tijd tot de laatste dag van het kwartaal volgend op het kwartaal van de geboorte. Bij een geboorte tussen 1 mei en 30 juni moet de aanvraag dus ten laatste op 30 september gebeuren.
U kunt aanvraag indienen door het aanvraagformulier via aangetekende brief of ter plaatse aan uw sociaal verzekeringsfonds te bezorgen. Hierbij moet u ook aangeven welke (halve) dagen u uw activiteit heeft onderbroken of zult onderbreken. Uw fonds moet ook een geboorte-attest van uw kind in bezit hebben.