Om een vakbondsafvaardiging op te richten moeten één of meer werknemersorganisaties (ABVV, ACV en/of ACLVB) een schriftelijke aanvraag bij de werkgever indienen. De procedure die zij hierbij moeten naleven, is vastgelegd op sectoraal niveau. De werkgever moet hier dus geen initiatief nemen.
De werkgever die een verzoek tot oprichting van een vakbondsafvaardiging ontvangt, moet dus steeds eerst nagaan of de sectoraal voorziene voorwaarden vervuld zijn. Zo ja, dan kan de werkgever zich niet verzetten tegen de invoering van de vakbondsafvaardiging in de onderneming.
De sectoren bepalen in het bijzonder:
- Het minimum aantal tewerkgestelde personeelsleden dat vereist is om een vakbondsafvaardiging in te stellen en, desgevallend, het minimum aantal verzoeken vanwege de werknemers
- Het aantal vakbondsafgevaardigden, rekening houdend met het aantal tewerkgestelde personeelsleden, de structuur van de onderneming [1], de werkorganisatie, de arbeidsregeling (meer bepaald de ploegenarbeid) alsook de opsplitsing van het personeel in verschillende categorieën
- De faciliteiten en kredieturen toegekend aan de vakbondsafgevaardigden voor de uitoefening van hun mandaat.
[1] Als de cao die de syndicale afvaardiging instelt hierover niets zegt, mag u ervan uitgaan dat onderneming hetzelfde betekent als de technische bedrijfsenheid in de zin van de wetgeving rond sociale verkiezingen. De omschrijving van de onderneming is bepalend voor de oprichting van een syndicale afvaardiging en ook voor het maximum aantal voor te stellen vakbondsafgevaardigden.