Exploitatieverbod en bedrijfssluiting
De rechter kan de werkgever die veroordeeld wordt voor inbreuken op het sociaal strafrecht het verbod opleggen om zelf of via een tussenpersoon, de onderneming of inrichting waar de inbreuk werd begaan, geheel of gedeeltelijk uit te baten of er onder gelijk welke hoedanigheid dan ook in dienst te worden genomen. Hij kan bovendien ook de gehele of gedeeltelijke sluiting van de onderneming bevelen[1].
Het exploitatieverbod en/of de bedrijfssluiting worden bevolen voor een periode van minimum 1 maand tot maximum 3 jaar.
Beroepsverbod en bedrijfssluiting
De rechter kan een beroepsverbod opleggen aan de beoefenaar van een beroep dat bestaat uit de verstrekking van raad of hulp aan een of meer werkgevers of werknemers bij het uitvoeren van hun sociale verplichtingen. Het maakt hierbij niet uit of hij dit beroep voor eigen rekening of als bestuurder, lid of bediende van een of andere vennootschap, vereniging, organisatie of onderneming uitoefent. Het beroepsverbod houdt in dat de veroordeelde dit beroep noch rechtstreeks noch onrechtstreeks in welke hoedanigheid dan ook mag uitoefenen zolang de veroordeling loopt.
De rechter kan bovendien de gehele of gedeeltelijke sluiting bevelen van de onderneming of van de vestigingen van de vennootschap, vereniging, organisatie of onderneming van de veroordeelde of waarvan de veroordeelde bestuurder is[2].
Het beroepsverbod en/of de bedrijfssluiting worden bevolen voor een periode van minimum 1 maand tot maximum 3 jaar.
Uitsluiting van het recht om in te schrijven aan overheidsopdrachten of om concessies te verkrijgen
De rechter kan de uitsluiting uitspreken om in te schrijven bij overheidsopdrachten of op concessies te bekomen wanneer de dader veroordeeld werd voor een inbreuk van niveau 3 en 4.
De dader kan niettemin het bewijs leveren dat hij maatregelen genomen heeft om zijn betrouwbaarheid aan te tonen,dat hij de feiten of de omstandigheden volledig opgehelderd heeft en actief met het onderzoek belaste overheden samengewerkt heeft, en dat hij concrete maatregelen genomen heeft om zijn situatie te regulariseren en om een nieuwe strafrechtelijke inbreuk te voorkomen.
Rekening houdend met de ernst en de specifieke omstandigheden van de strafrechtelijke inbreuk, evalueert de rechter deze maatregelen vooraleer bedoelde straf uit te spreken
De uitsluiting op in te schrijven op overheidsopdrachten of om concessies te bekomen wordt uitgesproken voor een periode van 3 tot 5 jaar.
Voorwaarden
Deze bijzondere straffen kunnen enkel worden opgelegd voor inbreuken van niveau 3 of 4 en enkel voor zover de wet deze sanctie uitdrukkelijk voorziet.
Ze kunnen bovendien slechts worden opgelegd wanneer dit noodzakelijk is om de inbreuken te doen stoppen of om te voorkomen dat ze zich herhalen en op voorwaarde dat de straf in verhouding staat tot het geheel van de betrokken sociaal-economische belangen. De rechter moet met andere woorden altijd afwegen of het opleggen van een bijzondere straf geen disproportioneel nadeel oplevert voor niet alleen de veroordeelde zelf, maar ook voor de werknemers, klanten, leveranciers,…
Voor inbreuken van niveau 3 mogen deze straffen daarenboven enkel opgelegd worden indien de gezondheid of veiligheid van personen door deze inbreuken in gevaar wordt gebracht.
Ingangsdatum van de bijzondere sancties
De duur van de straf gaat in:
- Vanaf de dag waarop de veroordeelde werkgever zijn straf heeft ondergaan
- Vanaf de dag waarop zijn straf verjaard is
- Of bij voorwaardelijke vrijlating, vanaf de dag van de invrijheidsstelling, voor zover deze laatste niet wordt ingetrokken
Maar de gevolgen van de straf gaan wel al in zodra de veroordeling definitief is.
Door de combinatie van beide regels wordt vermeden dat de uitgesproken straf dode letter blijft.
De werkgever die een beroepsverbod opgelegd krijgt dat loopt terwijl hij in de gevangenis zit, zal hier immers geen hinder van ondervinden, aangezien hij op dat moment toch in de onmogelijkheid is om zijn beroep uit te oefenen. Vandaar dat de duur van de straf pas nadien begint te lopen.
Aan de andere kant is het niet de bedoeling dat de werkgever vanuit de gevangenis via een tussenpersoon zijn zaken zou verder zetten. Om die reden gaan de gevolgen van de straf al in vanaf de definitieve veroordeling.
Sanctie
Het niet naleven van het beroeps- of exploitatieverbod of de bedrijfssluiting wordt bestraft met een sanctie van niveau 3.
[1] Deze beslissing moet met redenen omkleed zijn.
[2] Deze beslissing moet met redenen omkleed zijn.