Een motief hebben
De motieven die kunnen worden ingeroepen, zijn vastgelegd door cao nr. 103. U vindt ze onder de vraag “Welke motieven voorziet cao nr. 103?”. De werknemer moet het bewijs van deze motieven kunnen leveren. Per motief is vastgelegd hoe dit bewijs geleverd moet worden.
Anciënniteitsvoorwaarde
Om recht te hebben op een tijdskrediet met motief moet de werknemer vóór de schriftelijke aanvraag minstens gedurende 24 maanden door een arbeidsovereenkomst met zijn huidige werkgever verbonden geweest zijn. Het begrip werkgever moet in ruime zin geïnterpreteerd worden.
Uitzondering
De anciënniteitsvoorwaarde van 24 maanden is niet van toepassing op werknemers die hun recht op ouderschapsverlof hebben opgebruikt voor alle begunstigde kinderen en die onmiddellijk na dat ouderschapsverlof een tijdskrediet met motief willen opnemen.
Onder werknemers die hun recht op ouderschapsverlof hebben opgebruikt, moeten de werknemers begrepen worden die hun recht op ouderschapsverlof met uitkeringen hebben opgebruikt. Het onbetaald ouderschapsverlof [1] moet met andere woorden niet zijn uitgeput.
Anciënniteitsvoorwaarde voor uitkeringen - motief "opvoeding"
Vanaf 1 juni 2023 moet de werknemer ten minste 36 maanden anciënniteit op de teller hebben om recht te hebben op uitkeringen in het kader van tijdskrediet voor de opvoeding van een kind ongeacht de gekozen tijdskredietformule (volledige schorsing, vermindering tot een halftijdse baan of met 1/5).
Tewerkstellingsvoorwaarde
De tewerkstellingsvoorwaarde speelt enkel in geval van een halftijds tijdskrediet en een 1/5 tijdskrediet. Voor een voltijdse schorsing van de arbeidsprestaties maakt het immers niet uit of de werknemer voltijds of deeltijds werkt.
In principe wordt de tewerkstellingsvoorwaarde op het moment van de schriftelijke aanvraag geëvalueerd. In geval van verlenging wordt de tewerkstellingsvoorwaarde op het moment van de eerste, initiële schriftelijke aanvraag bekeken. Voor meer uitleg over de verlenging van een lopend tijdskrediet verwijzen we naar de fiche “Tijdskrediet – 1b. Algemene principes: het verloop van het tijdskrediet” onder de vraag “Kan men een lopend tijdskrediet verlengen?”.
Halftijds tijdskrediet
Om zijn arbeidsprestaties tot een halftijdse job te mogen verminderen, moet de werknemer gedurende 12 maanden vóór de aanvraag minstens 75% van een voltijdse betrekking gewerkt hebben.
1/5 tijdskrediet
Om zijn arbeidsprestaties met 1/5 te mogen verminderen, moet de werknemer gedurende de laatste 12 maanden voltijds in een wekelijks arbeidsrooster gespreid over 5 of meer dagen gewerkt hebben [2].
Uitzondering: een werknemer die 2 deeltijdse tewerkstellingen combineert die samen minstens een voltijdse tewerkstelling uitmaken, kan onder bepaalde voorwaarden ook aanspraak maken op een 1/5 tijdskrediet.
Gelijkstellingen en neutralisaties
Voor de berekening van de 75%- of de voltijdse tewerkstelling gedurende de 12 maanden vóór de aanvraag houden we rekening met bepaalde perioden van schorsing van de arbeidsovereenkomst. Deze periodes worden met arbeidsprestaties gelijkgesteld en tellen dus gewoon mee.
Op basis van de cao nr. 103 worden bepaalde schorsingsperiodes bovendien niet gelijkgesteld maar geneutraliseerd. Er wordt dus geen rekening mee gehouden. Concreet betekent dit dat ze de periode die in aanmerking wordt genomen om uit te maken of de werknemer recht heeft op tijdskrediet, verlengen. Er moet met andere woorden geen rekening worden gehouden met de 12 maanden die voorafgaan aan de aanvraag van tijdskrediet maar met de 12 laatste maanden, verlengd met de geneutraliseerde periode.
In de downloadsectie van deze pagina vindt u een overzicht van de betrokken periodes.
Tewerkstellingsvoorwaarde voor uitkeringen - ongeacht het motief
Vanaf 1 februari 2023 is de tewerkstellingsvoorwaarde van de werknemer in geval van tijdskrediet met motief (ongeacht de reden) versterkt.
De onderbrekingsuitkeringen worden toegekend :
- Aan de werknemer die zijn arbeidsprestaties volledig schorst, voor zover hij voltijds is tewerkgesteld in de onderneming gedurende de 12 maanden die voorafgaan aan de aanvraag
- Aan de werknemer die zijn arbeidsprestaties volledig schorst, voor zover hij in een deeltijdse arbeidsregeling is tewerkgesteld in de onderneming gedurende de 24 maanden die voorafgaan aan de aanvraag
- Aan de werknemer die zijn arbeidsprestaties vermindert tot een halftijdse betrekking voor zover hij voltijds is tewerkgesteld in de onderneming gedurende de 12 maanden die voorafgaan aan de aanvraag
Collectieve arbeidsovereenkomst
Wanneer is een cao vereist?
Deze voorwaarde geldt enkel indien de werknemer een voltijds of een halftijds tijdskrediet met het motief opleiding, opvoeding, palliatieve verzorging of medische bijstand aan een gezins- of familielid wenst op te nemen.
De werknemer kan alleen een voltijds of halftijds tijdskrediet omwille van bovenvermelde motieven opnemen als hierover een collectieve arbeidsovereenkomst werd gesloten op het niveau van de sector of van de onderneming. Zie ook de vraag “Hoe lang kan een werknemer een tijdskrediet met motief opnemen?”
Opmerking: opdat de RVA zou kunnen nagaan of aan deze voorwaarde voldaan is, moet de werkgever op het aanvraagformulier de datum en het registratienummer van de sector-cao vermelden. Gaat het om een ondernemings-cao, dan moet de werkgever een kopie ervan bij de aanvraag voegen.
Belangrijk is ook nog om te vermelden dat de cao geldig moet zijn op het moment van aanvang van het tijdskrediet met motief. Voorbeeld: indien de geldigheidsduur van de cao eindigt op 31 december 2021, zal de werknemer geen tijdskrediet met motief kunnen opnemen dat aanvangt op 1 januari 2022, ook al werd de aanvraag gedaan tijdens de geldigheidsduur [3].
Gevallen waarin een cao niet nodig is
Voor het recht op een 1/5 tijdskrediet of een tijdskrediet met motief zorg voor een gehandicapt kind of medische bijstand aan een minderjarig kind (ongeacht de vorm) is daarentegen geen sectorale of ondernemings-CAO vereist.
Recht hebben op onderbrekingsuitkeringen
Het tijdskrediet met motief opleiding, opvoeding, palliatieve verzorging of medische bijstand aan een gezins- of familielid mag niet opgenomen worden als de werknemer geen recht heeft op onderbrekingsuitkeringen (bijvoorbeeld bij niet-toegestane cumulatie met een activiteit als loontrekkende of als zelfstandige). Hierop bestaat slechts 1 uitzondering, met name wanneer de werknemer geen recht heeft op onderbrekingsuitkeringen omdat hij een politiek mandaat uitoefent.
Daarentegen hebben de sociale partners in de Nationale Arbeidsraad verduidelijkt dat tijdskrediet met motief zorg voor een gehandicapt kind of medische bijstand aan een minderjarig kind met of zonder onderbrekingsuitkeringen kan worden genomen. Een werknemer kan zijn recht op tijdskrediet met dergelijk motief dus uitoefenen zonder van onderbrekingsuitkeringen te genieten in geval van verboden cumulatie met bepaalde inkomsten.
Opmerking
In elk geval moet steeds worden nagegaan of de werknemer zijn recht op tijdskrediet met motief nog niet heeft uitgeput, of de onderneming meer dan 10 werknemers tewerkstelt en of de categorie waartoe de werknemer behoort, niet bij cao werd uitgesloten van het recht op tijdskrediet. Raadpleeg voor meer informatie hierover de vraag “Is tijdskrediet een recht voor de werknemer?” van de fiche “Tijdskrediet - 1a. Algemene principes: recht op tijdskrediet en aanvraagproced
[1] Voor meer informatie hieromtrent kan u onze fiche over het ouderschapsverlof raadplegen.
[2] Werknemers van wie het arbeidsrooster over minder dan 5 dagen per week gespreid is, komen niet in aanmerking voor een 1/5 tijdskrediet.
[3] Deze regel is eveneens van toepassing indien de aanvangsdatum van het tijdskrediet werd uitgesteld waardoor hij buiten de geldigheidsduur van de cao komt te liggen.