Gelijkaardige symptomen, ander onderliggend probleem
Of het nu gaat over een burn-out of een depressie, zelfstandigen trekken vaak te laat aan de alarmbel. Ze blijven strijden voor hun onderneming en gaan onopgemerkt over hun eigen grenzen. Laat het zover niet komen. Maar hoe herken je de signalen? En ook, ligt er dan een burn-out op de loer of een depressie? Vaak worden deze twee aandoeningen met elkaar verward, en dat is niet verrassend. De symptomen zijn nu eenmaal gelijkaardig. Lusteloosheid, somberheid, schuldgevoelens, concentratieproblemen, zich terugtrekken, slaapproblemen ...
Toch is er een belangrijk verschil in symptomen:
- Burn-out is in de eerste plaats een energiestoornis. Mensen willen wel werken, maar kunnen dit niet langer opbrengen. Ze bevinden zich in een toestand van totale uitputting, ze stellen de meerwaarde van hun zaak in vraag en twijfelen aan hun prestatievermogen.
- Depressie is eerder een stemmingsstoornis. Patiënten kunnen wel, maar willen niet meer verder.
Wanneer de symptomen niet doorslaggevend zijn, geeft de oorzaak van de problemen wel uitsluitsel:
- Bij burn-out is de oorzaak duidelijk. Na het jarenlang negeren van overspanningsklachten, raakt iemand mentaal en fysiek totaal uitgeput. Naast een veeleisend werk- en privéleven, valt dit te wijten aan perfectionisme, een neiging tot people pleasing en niet willen opgeven. Dat laatste is een doorslaggevende factor bij zelfstandigen. Zij kunnen het zich immers niet permitteren om alles stil te leggen, want wie zal hen vervangen?
- Bij depressie is overbelasting slechts één van de vele mogelijke oorzaken. Het gaat om een samenspel van allerhande factoren. Denk aan ingrijpende levensveranderingen (bijvoorbeeld een ernstig verlies, een kind krijgen), een genetische aanleg, bepaalde medicatie, eenzaamheid enzovoort. Onderschat vooral die eenzaamheid niet. Als werknemer in een bedrijf heb je nog collega’s als klankbord, als zelfstandige sta je er vaak helemaal alleen voor.
Al die aspecten kunnen in meerdere of mindere mate een depressie uitlokken.
Wist je dat?
Van 2016 tot 2021 is de stijging van invaliditeit als gevolg van burn-out of depressie te vinden in alle beroepsstatussen, maar de grootste stijging doet zich voor bij zelfstandigen: +59,22 procent. Bij werknemers en werkzoekenden stijgt het aantal met 45,8 procent. Lees hier alles over het onderzoek.
De juiste diagnose voor de juiste ondersteuning
Burn-out en depressie zijn twee verschillende problemen, die elk een andere aanpak vergen.
Personen kunnen van een burn-out herstellen door hun levensinstelling structureel te veranderen. Pillen zullen een burn-out niet oplossen – ze kunnen hoogstens helpen om beter te slapen of angstklachten tijdelijk de kop in te drukken.
Bij depressie is enkel medicatie onvoldoende, maar toch vormen antidepressiva een belangrijk onderdeel van het genezingsproces.
Het is met andere woorden cruciaal om het probleem juist te herkennen. Zo kunnen personen met burn-out of depressie de gepaste hulp ontvangen.
Wist je dat:
Als een burn-out niet goed wordt behandeld, kan het evolueren naar een depressie. Naast de lastige persoonlijke situatie waarin personen met burn-out verkeren, speelt ook de langdurig verstoorde hormoonhuishouding (bv. te veel adrenaline, te weinig melatonine en cortisol) hierin een rol.
Wat te doen bij stress, burn-out en depressie?
Herken de signalen
Als zelfstandige ben je uiteraard zelf verantwoordelijk voor je eigen welzijn. Maar uit onderzoek blijkt dat zij doorgaans minder snel toegeven aan een burn-out. Met alle gevolgen van dien. Hoe langer de burn-out of depressie aansleept, hoe groter die impact. Trek dus op tijd aan de alarmbel en zoek hulp. Bij je huisarts bijvoorbeeld. Maar ook bij Securex kan je terecht.
Voorkomen is beter dan genezen
Zorg voor een goede balans tussen werk en privé, en neem tijd voor ontspanning en zelfzorg. Of schrijf je in voor een e-learning die je meer inzicht en tools geeft om met stres om te gaan.
Voorzie een plan B
Zorg dat er een plan klaarligt dat bepaalt wat er met je bedrijf gebeurt mocht je uitvallen door een burn-out of depressie. Kan je bijvoorbeeld terugvallen op een netwerk met mogelijke vervangers of kan je een beroep doen op andere zelfstandigen of freelancers? Wat met klanten en leveranciers? Zorg zeker ook dat je verzekerd bent tegen arbeidsongeschiktheid.
Securex als rots in de branding
Voel je dat het allemaal te veel wordt, grijp dan tijdig in. Weet dat Securex voor je klaar staat. Zo organiseren we gratis e-learnings rond topics als weerbaarheid. Heb je een specifieke vraag rond je mentale gezondheid? Dan kan je terecht bij een van onze gezondheidsmedewerkers. Zij staan je bij met het juiste advies of verwijzen je door naar de juiste professional. Neem zeker ook een kijkje op deze pagina over mentaal welzijn bij zelfstandigen.
