De regeling van de amateurkunstenvergoeding op sociaal vlak

Principe

De regeling van de amateurkunstenvergoeding kan niet alleen door de kunstenaars in loondienst ingeroepen worden, maar ook door de kunstenaars met een statuut van zelfstandige.

Wanneer alle voorwaarden vervuld zijn, worden de aan de kunstwerker betaalde bedragen als kostenvergoedingen (terugbetaling van kosten) aangemerkt[1].  Deze bedragen zijn dan vrijgesteld van (persoonlijke of patronale) socialezekerheidsbijdragen. Uiteraard worden er ook geen sociale rechten zoals gezondheidszorg, kinderbijslag en pensioen mee opgebouwd.

Voorwaarden 

Om de ontvangen vergoedingen als een terugbetaling van forfaitaire kosten te kunnen aangeven, moeten de volgende voorwaarden gelijktijdig vervuld zijn:

• De vergoedingen worden toegekend aan de uitvoerders voor het leveren van de artistieke activiteiten, met uitsluiting van de artistiek-technische en de artistiek-ondersteunende activiteiten. Dus enkel aan de eigenlijke artiest.
• De onkostenvergoeding bedraagt maximaal 70 euro per dag (bedrag voor 2024 : 77,22 €/dag) [1].
• Daarboven mogen tevens de aantoonbare verplaatsingskosten worden terugbetaald aan de uitvoerder met een maximum van 20 euro per dag (bedrag voor 2024 : 22,06€/dag) [1]. Voor de eigen wagen en de fietsvergoeding kan dit forfaitair per kilometer bepaald worden conform hetgeen voor de federale ambtenaren is voorzien.
• De uitvoerder doet gedurende maximum 30 kalenderdagen per jaar een beroep op deze regeling
• De uitvoerder maakt er maximum 7 opeenvolgende dagen gebruik van bij dezelfde werkgever
• Indien de uitvoerder op éénzelfde dag bij meerdere opdrachtgevers artistieke activiteiten uitvoert, mag de onkostenvergoeding maximaal 70 euro (bedrag voor 2024 : 77,22 €/dag) per opdrachtgever bedragen. De vergoeding mag evenmin hoger zijn dan 70 euro (bedrag voor 2024 : 77,22 €/dag) vermenigvuldigd met het aantal opdrachtgevers die op die dag een beroep op hem deden. Wat de verplaatsingsvergoeding betreft mag deze maximaal 20 euro (bedrag voor 2024 : 22,06€/dag) vermenigvuldigd met het aantal opdrachtgevers bedragen zonder dat één opdrachtgever meer mag toekennen dan 20 euro per dag (bedrag voor 2024 : 22,06€/dag).
• Verder moeten zowel de uitvoerder als de opdrachtgever alsook de uit te voeren artistieke activiteit voorafgaand aan elke artistieke prestatie in het kader van de AKV worden geregistreerd op het digitaal platform van de RSZ dat specifiek ter beschikking wordt gesteld voor het toekennen van de amateurkunstenvergoeding (zie hieronder).
• De effectief uitgeoefende artistieke activiteit moet volledig overeenkomen met het soort activiteit dat voorafgaand werd aangemeld

De amateurkunstenvergoedingen mogen dus enkel toegekend worden aan de artiesten/uitvoerders voor het leveren van de artistieke activiteiten. Hieronder wordt verstaan de activiteit die een noodzakelijke artistieke bijdrage levert aan een artistieke creatie of uitvoering binnen de domeinen van de kunsten, zijnde de beeldende en audiovisuele kunsten, de muziek, de literatuur, het spektakel, het theater, de choreografie en het stripverhaal. Een artistieke bijdrage wordt beschouwd als noodzakelijk wanneer zonder deze bijdrage hetzelfde artistieke resultaat niet zou worden bereikt.

Digitale registratie bij RSZ

Specifiek voor de amateurkunstenvergoeding (AKV) wordt in de schoot van de RSZ een beveiligde elektronische toepassing ter beschikking gesteld van zowel mogelijke opdrachtgevers, uitvoerders en de controle-instanties. Via deze toepassing kan de voorafgaande registratie gebeuren die noodzakelijk is om beroep te kunnen doen op de amateurkunstenvergoeding voor bepaalde prestaties. Tevens kunnen de uitvoerders en opdrachtgevers er hun gegevens over hun eigen activiteiten raadplegen.  

De registratie verloopt in drie stappen en dient te gebeuren voorafgaand aan elke artistieke activiteit van de uitvoerder waarop men beroep wenst te doen op de AKV: 

• De opdrachtgever registreert zich (éénmalig)
• De uitvoerder registreert zich (éénmalig)
• De geregistreerde opdrachtgever registreert de artistieke activiteit die een geregistreerde uitvoerder zal verrichten.(bij elke nieuwe prestatie)

Volgende gegevens moeten bij de RSZ geregistreerd worden door zowel de opdrachtgever als de uitvoerder:

• Ondernemingsnummer (enkel voor opdrachtgever)
• INSZ van de uitvoerder en desgevallen van de opdrachtgever (indien die geen ondernemingsnummer heeft)
• Naam en voornamen
• Geslacht
• Geboorteplaats en - datum 
• Hoofdverblijfplaats
• E-mailadres en telefoonnummer

Inzake de uit te voeren artistieke activitiet moet de opdrachtgever volgende gegevens registreren:

• INSZ van de uitvoerder
• Datum en uur van aanvang van de artistieke prestatie van de uitvoerder
• Aard van de prestatie
• Bedrag van de AKV voor deze prestatie per dag
• Bedrag en aard van de verplaatsingsvergoeding per dag
• Adres waar de prestatie zal worden geleverd

De opdrachtgever kan deze gegevens wijzigen tot uiterlijk het einde van de kalenderdag waarop de aangegeven activiteit eindigt.

Bij niet uitvoering van de voorziene activiteit kan de aangifte worden geannuleerd tot uiterlijk het einde van de kalenderdag waarop de aangifte betrekking zou hebben.

Solidariteitsbijdrage 

Deze bedraagt 5% van de totaal uitgekeerde AKV en is verschuldigd door de opdrachtgever die in de loop van het kalenderjaar meer dan 500 euro (bedrag voor 2024 : 551,56€/jaar) [1] in totaal aan AKV heeft betaald (aan één of meerdere uitvoerders). De bijdrage wordt betaald aan de RSZ.

Opdrachtgevers die per kalenderjaar meer dan 100 dagen een  AKV toekennen, dienen bovendien een rapport op te maken en dit uiterlijk tegen 1 maart van het daaropvolgende jaar te bezorgen aan de Kunstwerkcommissie.

Dit rapport bevat: 

• Omstandige verantwoording van het intensief gebruik van de AKV
• Overzicht van de externe klanten die betrokken waren bij de artistieke activiteit waarvoor AKV werd gebruikt
• Overzicht van de totale omzet en alle activiteiten. Alsook de plaats die de activiteiten waarbij gebruik gemaakt van de AKV hierbij innemen 

Dimona

Er moet geen Dimona-aangifte gedaan worden voor de prestaties die beantwoorden aan de voorwaarden van de regeling van de kleine vergoedingen amateurkunstenvergoeding.

Cumulatieverbod 

De uitvoerder (artiest) kan geen beroep doen op de regeling van de amateurkunstenvergoeding indien hij::

• Met dezelfde opdrachtgever verbonden is door een arbeidsovereenkomst, een prestatie op grond van het kunstwerkattest al dan niet via tussenkomst van een sociaal bureau voor kunstenaars (vermoeden arbeidsovereenkomst), een aannemingsovereenkomst of een statutaire aanstelling op het ogenblik dat hij een artistieke prestatie verstrekt en/of een kunstwerk produceert, behalve wanneer de kunstenaar uitvoerder en de opdrachtgever het bewijs leveren dat de prestaties van beide activiteiten van totaal verschillende aard zijn
• Voor diezelfde dag aanspraak kan maken op een vrijwilligersvergoeding voor niet-artistieke prestaties
• Gedurende het betrokken kalenderjaar aanspraak kan maken op een vrijwilligersvergoeding voor artistieke prestaties en/of kunstwerken behalve wanneer de kunstenaar uitvoerder en de opdrachtgever het bewijs leveren dat de prestaties van beide activiteiten van totaal verschillende aard zijn

Sancties

• Wanneer de activiteiten niet voorafgaandelijk door de opdrachtgever werden aangegeven in het toepassing van de RSZ
• Of wanneer de aangegeven activiteiten niet overeenstemmen met de uitgeoefende activiteiten 
• Of bij miskenning van de voorwaarden inzake minimale en maximale bedragen of maximale prestatieduur

Kan de opdrachtgever niet langer aanspraak maken op de AKV regelgeving tijdens het lopende kwartaal en de drie opeenvolgende kwartalen.

Bovendien worden in deze gevallen zowel de uitvoerder als de opdrachtgever onweerlegbaar vermoed de activiteiten te hebben uitgeoefend via een arbeidsovereenkomst. Met als gevolg dat de normale RSZ bijdragen voor de opdrachtgever (werkgeversbijdragen) en de uitvoerder waarop beroep gedaan werd (werknemersbijdragen) verschuldigd zijn op het geheel van de toegekende vergoedingen tijdens het lopende kwartaal en de drie volgende kwartalen . De werkgever zal in dat geval wel de doelgroepvermindering kunstenaars kunnen genieten

Bij niet naleving van het cumulverbod tussen de AKV en de vrijwilligersvergoeding worden  zowel de uitvoerder als de opdrachtgever onweerlegbaar vermoed de activiteiten te hebben uitgeoefend via een arbeidsovereenkomst. Met als gevolg dat de normale RSZ bijdragen voor de werkgever en de werknemer verschuldigd zijn op het geheel van de toegekende vergoedingen. De werkgever zal in dat geval wel de doelgroepvermindering kunstenaars kunnen genieten. 

Wanneer de opdrachtgever de verschuldigde solidariteitsbijdrage niet tijdig betaald, wordt de registratie van de opdrachtgever automatisch geschorst door de RSZ tot regularisatie.

[1] Bedragen gekoppeld aan de gezondheidsindex van december 2021. Op 1 januari van elk jaar wordt het basisbedrag aangepast volgens volgende formule : basisbedrag x gezondheidsindex maand september voorgaande jaar gedeeld door gezondheidsindexcijfer december 2021.