De werknemer moet in principe ten minste 55 jaar oud zijn op de gewenste ingangsdatum van het eindeloopbaantijdskrediet. Er werd echter voorzien in uitzonderingsregimes waardoor bepaalde werknemers de mogelijkheid hebben hun arbeidsprestaties al vanaf de leeftijd van 50 jaar te verminderen. Ze verschillen naargelang de werknemer zijn arbeidsprestaties wil verminderen tot een halftijdse betrekking of met 1/5.
Belangrijke opmerking: sinds 1 januari 2021 is de minimumleeftijd voor het recht op uitkeringen in de uitzonderingsregimes van het eindeloopbaantijdskrediet vastgesteld op 55 jaar, zodat de werknemer die gebruikt maakt van de hieronder besproken uitzonderingsregimes vanaf de leeftijd van 50 jaar enkel een eindeloopbaantijdskrediet zonder uitkeringen zal kunnen opnemen (tenzij hij nog kan genieten van een overgangsmaatregel). Voor meer informatie hieromtrent verwijzen we u naar de vraag “Heeft de werknemer die een eindeloopbaantijdskrediet opneemt, recht op onderbrekingsuitkeringen?”.
Werknemer die zijn arbeidsprestaties vermindert tot een halftijdse betrekking
De leeftijdsvoorwaarde wordt verlaagd tot 50 jaar voor de werknemer die zijn arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking vermindert en die op het tijdstip van zijn aanvraag bij de werkgever cumulatief voldoet aan de volgende voorwaarden:
- De werknemer heeft vroeger een zwaar beroep uitgeoefend gedurende ten minste 5 jaar over de laatste 10 jaar of gedurende ten minste 7 jaar over de laatste 15 jaar
- En het betreft een zwaar beroep waarvoor een significant tekort aan arbeidskrachten bestaat.Deze beroepen zijn:
- De verpleegkundigen en het verzorgend personeel in de ziekenhuizen
- De verpleegkundigen en het verzorgend personeel in de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen
- De beroepen die voorkomen op een lijst van knelpuntberoepen jaarlijks vastgesteld bij een in de Ministerraad overlegd besluit [1]
Voor deze werknemers blijft de loopbaanvereiste vastgesteld op 25 jaar.
Werknemer die zijn arbeidsprestaties met 1/5 vermindert
De leeftijdsvoorwaarde wordt verlaagd tot 50 jaar voor werknemers die hun arbeidsprestaties met 1/5 verminderen en die, op het tijdstip van de schriftelijke kennisgeving aan de werkgever, aan één van de volgende voorwaarden voldoen:
- De werknemer heeft vroeger een zwaar beroep uitgeoefend gedurende ten minste 5 jaar over de laatste 10 jaar of gedurende ten minste 7 jaar over de laatste 15 jaar
- Of hij kan een loopbaan van 28 jaar bewijzen, op voorwaarde dat hierover een sectorale cao werd gesloten
Voor oudere werknemers die hun arbeidsprestaties met 1/5 verminderen, hoeft het zwaar beroep niet voor te komen op de lijst van de beroepen waarvoor een tekort bestaat op de arbeidsmarkt.
Berekening van de loopbaanvoorwaarde van 28 jaar
Voor de berekening van de loopbaan van ten minste 28 jaar [2] komt elk kalenderjaar in aanmerking dat ten minste 285 dagen telt waarvoor een loon werd uitbetaald. In aanmerking komen ook de dagen waarop de werknemer heeft genoten van:
- Moederschapsverlof, moederschapsbescherming en preventieve werkverwijdering van zwangere vrouwen
- Geboorteverlof
- Adoptieverlof en/of ouderschapsverlof
Het aantal dagen van die kalenderjaren dat 285 overschrijdt, wordt buiten beschouwing gelaten.
Voor kalenderjaren met minder dan 285 dagen waarvoor een loon werd uitbetaald of waarop werd genoten van moederschapsverlof, moederschapsbescherming en preventieve werkverwijdering van zwangere vrouwen, geboorteverlof, adoptieverlof en/of ouderschapsverlof, worden deze dagen voor al die kalenderjaren samengeteld en gedeeld door 285.
Het resultaat van die bewerking, afgerond naar de lagere eenheid, geeft het aantal bijkomend in aanmerking te nemen jaren.
In de praktijk moet de werknemer in zijn aanvraagformulier aan de RVA op eer verklaren dat hij aan de loopbaanvoorwaarde voldoet.
Ondernemingen in herstructurering of in moeilijkheden
Ongeacht of de oudere werknemer zijn arbeidsprestaties vermindert tot een halftijdse betrekking of met 1/5, zal de leeftijdsvoorwaarde ook op 50 jaar worden gebracht wanneer de verminderde arbeidsprestaties aanvangen tijdens een periode waarin de onderneming door de minister van Werk werd erkend als onderneming in herstructurering of in moeilijkheden [3].
De volgende voorwaarden moeten echter cumulatief worden vervuld:
- De onderneming toont aan dat haar aanvraag tot erkenning kadert binnen een herstructureringsplan en toelaat ontslagen te vermijden
- En de onderneming toont aan dat haar aanvraag tot erkenning toelaat het aantal werknemers te beperken dat in het statuut van werkloosheid met bedrijfstoeslag (het vroegere brugpensioen) zou terechtkomen
- En de minister van Werk heeft in zijn/haar beslissing uitdrukkelijk vermeld dat aan deze voorwaarden is voldaan
Begrip zwaar beroep
Onder een zwaar beroep wordt verstaan:
- Ofwel werk in wisselende ploegen (minstens twee ploegen van minstens twee werknemers die hetzelfde werk doen, en die elkaar in de loop van de dag opvolgen zonder dat er een onderbreking is tussen de opeenvolgende ploegen en zonder dat de overlapping meer bedraagt dan één vierde van hun dagtaak, op voorwaarde dat de werknemer van ploegen alterneert)
- Ofwel werk in onderbroken diensten (waarbij de werknemer permanent [4] werkt in dagprestaties waarvan de begintijd en de eindtijd minimum 11 uur uit elkaar liggen met een onderbreking van minstens 3 uur en minimumprestaties van 7 uur - met dagprestaties worden prestaties tussen 6 uur ’s ochtends en middernacht bedoeld)
- Ofwel nachtarbeid bedoeld in artikel 1 van de cao nr. 46
[1] Deze lijst is gebaseerd op de gewestelijke lijsten met knelpuntberoepen en bevat de beroepen die unaniem goedgekeurd werden door de paritaire comités en door het beheerscomité van de RVA.
[2] Artikel 10 §4 van cao nr. 103.
[3] Met toepassing van de reglementering betreffende de werkloosheid met bedrijfstoeslag.
[4] De onderbroken dienst moet de gewone arbeidsregeling van de werknemer zijn. Hij mag niet occasioneel in een dergelijk dienst zijn tewerkgesteld.