Eenmanszaak starten
Bij je start als zelfstandige moet je een ondernemingsvorm kiezen. Weet dat een eenmanszaak veruit de eenvoudigste vorm is, met heel beperkte startvoorwaarden.
Ontdek alle vennootschapsvormen.
Wat is een eenmanszaak?
In het kort: een eenmanszaak is een bedrijfsvorm waarbij één persoon in alle opzichten verantwoordelijk is voor de onderneming. De eenmanszaak is een economische activiteit van de natuurlijke persoon die de onderneming drijft.
Het is ook de meest voorkomende ondernemingsvorm bij starters, net omdat het heel eenvoudig en goedkoop op te richten is:
- Je hebt geen aparte rechtspersoon nodig
- Je hebt geen startkapitaal nodig
- Je handelt dus als natuurlijk persoon
- Je kan dit alleen doen
Er wordt met andere woorden eigenlijk geen onderscheid gemaakt tussen jezelf en jouw zaak.
Oprichten van een eenmanszaak
Hoe je vlot een eenmanszaak opricht en wat de voor-en nadelen van een eenmanszaak zijn ten opzichte van een vennootschapsvorm lees je bij 'Kiezen tussen een eenmanszaak of vennootschap'.
Kosten eenmanszaak oprichten
De enige kost die je hebt, is de registratie van je zaak in de KBO. Dat wordt voor jou gedaan door een Securex Ondernemingsloket en kost gemiddeld 105,50 euro. Het activeren van je btw-nummer kost 60 euro (excl. btw) en gebeurt ook door het ondernemingsloket.
Tip: Ben je een kleine onderneming met een jaaromzet van 25.000 euro, dan geniet je van de zogeheten vrijstellingsregeling. Dat betekent dat je geen btw hoeft aan te rekenen, en dus ook niet moet terugstorten aan de overheid. Vergeet alleen niet dat je dan ook geen btw kan aftrekken.
Daarnaast heb je nog kosten voor je bankrekening, aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds, afsluiten van verzekeringen, maar die staan los van het feit of je voor een eenmanszaak of vennootschap kiest.
Je start je eenmanszaak al op en bent juridisch volledig in orde vanaf € 249 dankzij onze starter packs.
Eenmanszaak: geen startkapitaal verplicht
Zoals gezegd, is één van de grote voordelen van een eenmanszaak het feit dat je geen minimum startkapitaal nodig hebt. In tegenstelling tot bij andere vennootschapsvormen hoef je ook geen financieel plan op te stellen met een basiskapitaal om de eerste twee of drie jaren te overbruggen.
Extra kosten bij een eenmanszaak
Eenmanszaak en sociale bijdragen
Aangezien je start als zelfstandige, moet jij als zaakvoerder van een eenmanszaak ook aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Die aansluiting kost je niets, maar vanaf dan betaal je wel sociale bijdragen.
Eenmanszaak en boekhouding
Bij een eenmanszaak volstaat een vereenvoudigde of enkelvoudige boekhouding. In theorie kan je dat zelf doen, maar ons advies is om altijd met een boekhouder te werken. Ervaring leert dat een boekhouder onder de arm nemen je slaagkansen stevig verhoogt.
Ter voorbeeld, een vereenvoudigde boekhouding omvat:
- Een dagboek van je financiën (chronologische opgesteld overzicht)
- Een inkoopboek (facturen van leveranciers)
- Een verkoopboek (facturen van klanten)
- En een inventarisboek (een jaarlijks overzicht van de financiële situatie van je zaak)
Eenmanszaak en belastingen: hoe zit dat?
Bij een eenmanszaak wordt de winst van je eenmanszaak belast in de personenbelasting. Er is dus geen aparte fiscale aangifte en aanslag voor je zaak. Bij een vennootschap is dat wel het geval en heb je een pak meer opties om je belastbaar inkomen zo optimaal mogelijk te structureren.
Een kleine opfrissing: de personenbelasting is progressief opgebouwd en telt 5 tarieven, waarvan het laagste tarief 25% bedraagt en het hoogste 50%.
Opgelet: Hieraan moet nog wel de gemeentebelasting op de verschuldigde personenbelasting worden toegevoegd (meestal ongeveer 7%).
Tarieven aanslagjaar 2023 (inkomsten 2022):
- Onder 13.870 euro: belastingtarief van 25%
- Tussen 13.870 – 24.480 euro: belastingtarief van 40%
- Tussen 24.480 – 42.370 euro: belastingtarief van 45%
- Vanaf 42.370 euro: belastingtarief van 50%
Eenmanszaak en beroepskosten
Je kan, ook bij een eenmanszaak, een aantal beroepskosten aftrekken. De belasting gebeurt op de winst van je zaak, niet op je omzet.
Tip: Indien je een vrij beroep uitoefent, kan je kiezen om je werkelijke beroepskosten af te trekken, of te kiezen voor forfaitaire beroepskosten.
De belastingdienst zal het aftrekken van kosten enkel aanvaarden als ze gedaan of gedragen zijn om belastbare inkomsten te verwerven of te behouden. Het is ook belangrijk dat je de echtheid en het bedrag van de kosten kunt bewijzen (door middel van facturen of bonnetjes) en dat ze redelijk zijn ten opzichte van je werk. Met andere woorden, een occasioneel etentje met klanten kan je zeker inbrengen, maar met een paar duizenden euro’s aan restaurantbonnetjes ga je waarschijnlijk niet wegkomen.
Voor-en nadelen van een eenmanszaak
Een eenmanszaak heeft een aantal hele grote voordelen, maar toch ook een aantal grote nadelen. Deze vind je terug in 'Kiezen tussen een eenmanszaak of vennootschap'.
In het kort, de belangrijkste voordelen zijn:
- Eenvoudig en goedkoop om in je eentje op te richten
- Je beslist zelf hoeveel winst je in jouw zaak terug investeert
- Je hebt beperkte administratieve en boekhoudkundige verplichtingen
De belangrijkste nadelen:
- Er is geen onderscheid tussen zakelijk of persoonlijk vermogen: je bent onbeperkt aansprakelijk
- Inkomsten vallen onder de personenbelasting
- Opvolging of overname regelen, is moeilijker
Eenmanszaak of vennootschap
De verschillen tussen een eenmanszaak en vennootschap lees je in 'Kiezen tussen een eenmanszaak of vennootschap'.
Maar dat zegt niet altijd voldoende over waarom je voor het één of het andere zou kiezen.
Een eenmanszaak is voor jou de beste keuze indien:
- Je weinig startkapitaal hebt
- Je weinig risico’s loopt/neemt
- Je nog geen zicht heeft op je inkomsten
Met andere woorden, je wil administratief eenvoudig en met weinig kosten starten. Veel freelancers, die in hun beroep maar weinig risico’s op grote fouten lopen, kiezen daarom om te beginnen met een eenmanszaak. Eenmaal dat de zaak goed draait, kunnen ze later altijd nog overstappen naar een vennootschap.
Een vennootschap is voor jou de beste keuze indien:
- Je voldoende startkapitaal hebt
- Je meer/grotere risico’s loopt
- Grote investeringen wil doen
Overstappen van een eenmanszaak naar vennootschap
Haal je iedere maand een mooie omzet, dan kan het interessant zijn om de overstap naar een vennootschap zoals de bv te overwegen.
- Om fiscale redenen, want de vennootschapsbelasting is immers voordeliger dan de personenbelasting en je hebt veel meer opties om aan fiscale planning te doen.
- Om juridische redenen, want je wil je privévermogen beter afschermen. Denk wel aan de oprichtersaansprakelijkheid, want bij een vennootschap heb je wel de verantwoordelijkheid om zorgvuldig en verantwoord met het kapitaal van je onderneming om te gaan.
- Om bedrijfseconomische redenen, indien je extra financiële middelen wil lenen om te investeren. Via een vennootschap heeft de bank een beter zicht op je financiële situatie en heb je een hogere kans op een positief antwoord.