Opdat er sprake zou zijn van een tijdelijke hervatting op vrijwillige basis moeten er 3 voorwaarden vervuld zijn:
- De werkhervatting moet voorafgegaan worden door een volledige arbeidsongeschiktheid
- De werkgever moet met de werkhervatting instemmen
- De geneesheer van het ziekenfonds moet de werkhervatting toelaten
De werkhervatting moet voorafgegaan worden door een volledige arbeidsongeschiktheid
Er kan pas sprake zijn van een tijdelijke hervatting op vrijwillige basis indien de werknemer voorafgaand hieraan volledig arbeidsongeschikt was. Eén dag volledige arbeidsongeschiktheid volstaat.
Wanneer een voltijdse werknemer op advies van zijn behandelende arts overgaat naar een deeltijdse arbeidsregeling zonder dat hieraan een dag van volledige arbeidsongeschiktheid voorafgegaan is, wordt hij beschouwd als een gewone deeltijdse werknemer. Hij zal een deeltijds loon ontvangen en voor deze periode van deeltijdse tewerkstelling/deeltijdse arbeidsongeschiktheid geen aanvullende uitkeringen van het ziekenfonds ontvangen.
Wordt hij vervolgens volledig arbeidsongeschikt, dan zullen zijn ziekenfondsuitkeringen berekend worden op basis van de deeltijdse arbeidsprestaties die voorafgingen aan zijn volledige arbeidsongeschiktheid. Zijn uitkeringen zullen dus lager liggen dan wanneer hij voorafgaand aan de volledige arbeidsongeschiktheid voltijdse arbeidsprestaties geleverd had.
De werkgever moet met de tijdelijke hervatting instemmen
Enkel bij vrijwillige hervatting, zonder voorafgaand re-integratietraject
Er is slechts sprake van een tijdelijke hervatting op vrijwillige basis indien de werkgever hiervoor toestemming geeft. Een werkgever is in principe niet verplicht om een werknemer tewerk te stellen die niet volledig geschikt is om het contractueel overeengekomen werk uit te voeren. Hij mag terecht weigeren dat een werknemer om medische redenen deeltijds werkt of beperkte prestaties verricht en dit tot de werknemer volledig hersteld is.
De werkgever die heeft ingestemd met een tijdelijke hervatting kan deze instemming bovendien te allen tijde weer intrekken en de werknemer voor de keuze stellen zijn arbeidsprestaties ofwel voltijds te hervatten ofwel weer volledig op ziekteverlof te gaan [1]. Bovendien betekent het feit dat de werkgever heeft ingestemd met de hervatting, niet dat hij ook automatisch het aantal uren dat de adviserend geneesheer van het ziekenfonds in de erkenningsbeslissing heeft opgenomen, moet aanvaarden. De werkgever kan de werknemer ook minder uren laten hervatten indien dit beter is voor de noden van zijn onderneming. Meer uren mag evenwel niet: het aantal uren waarin de adviserend geneesheer toestemt, is een maximum.
Opmerking: als de werkgever bereid is om de betrokken werknemer tijdelijk deeltijds te laten werken of zijn werk aan te passen aan zijn verminderde arbeidsgeschiktheid, is het aan te raden om dit schriftelijk vast te stellen. Securex stelt hiervoor een modelbijlage bij de arbeidsovereenkomst ter beschikking die u via onze e-shop kunt bestellen.
Uitzondering
Van het bovenstaande principe wordt afgeweken voor de werknemer die een re-integratietraject gevolgd heeft en waarbij door de arbeidsgeneesheer geoordeeld wordt dat hij geschikt is om bij de werkgever een aangepast of ander werk te hervatten. Zoals reeds gemeld, is de werkgever in dat geval verplicht om een re-integratieplan op te stellen. Doet hij dit niet, dan moet hij dit in een verslag verantwoorden [2].
De geneesheer van het ziekenfonds moet toestemming geven voor de werkhervatting
Principes
De tijdelijke hervatting op vrijwillige basis moet toegestaan worden door de adviserende geneesheer van het ziekenfonds. Dit is ook het geval als de werknemer die het werk tijdelijk wenst te hervatten zich nog in de periode van gewaarborgd loon bevindt en dus nog geen ziekte-uitkeringen van het ziekenfonds ontvangt. Deze toelating moet niet op voorhand gegeven worden, dit kan ook terwijl de werkhervatting al bezig is. De werknemer moet hiertoe een specifieke procedure volgen (zie hieronder).
Als de tijdelijke hervatting met de toelating van de adviserende geneesheer van het ziekenfonds gebeurt, betaalt de werkgever een loon in verhouding tot de effectieve arbeidsprestaties. Onder bepaalde voorwaarden kan de werknemer dit loon voor deeltijds werk tot een bepaald grensbedrag cumuleren met de vergoedingen van het ziekenfonds.
Indien de hervatting evenwel op advies van de behandelende geneesheer en zonder de toestemming van de adviserende geneesheer van het ziekenfonds gebeurt, wordt ze beschouwd als een aanpassing van de overeenkomst tussen de werkgever en de werknemer waardoor er een deeltijdse arbeidsovereenkomst ontstaat, met alle gevolgen van dien.
Aanvraag door de werknemer
De werknemer moet op de eerste werkdag die onmiddellijk aan de hervatting voorafgaat, deze hervatting:
- Bij zijn ziekenfonds aangeven
- Een aanvraag tot toelating bij de geneesheer van het ziekenfonds indienen
Deze aangifte en aanvraag tot toelating gebeuren via een en hetzelfde formulier.
Sancties
De werknemer die zijn aanvraag laattijdig indient, zal gesanctioneerd worden op het niveau van de uitkeringen.
Indien de aanvraag laattijdig, maar binnen een termijn van 14 kalenderdagen vanaf de werkhervatting gebeurt, zal het bedrag van zijn uitkeringen met 10% verminderd worden tot en met de dag waarop het aanvraagformulier wordt verzonden [3] of bij het ziekenfonds wordt binnengebracht.
Gebeurt de aanvraag meer dan 14 kalenderdagen na de werkhervatting, dan zal de werknemer de ziekte-uitkeringen voor de periode waarin hij niet-toegelaten arbeid heeft verricht aan het ziekenfonds moeten terugbetalen [4]. Hij zal bovendien een geneeskundig onderzoek moeten ondergaan om te zien of hij nog wel als arbeidsongeschikt beschouwd kan worden.
Beslissing van de geneesheer
De geneesheer van het ziekenfonds moet een beslissing nemen uiterlijk de 30ste werkdag te rekenen vanaf de eerste dag van de werkhervatting. Alvorens een beslissing te nemen, kan de geneesheer een geneeskundig onderzoek bevelen.
Positieve beslissing
Als de beslissing positief is, wordt het formulier met de toelating uiterlijk binnen 7 kalenderdagen vanaf de beslissing met de post naar de werknemer verstuurd. In geval van een geneeskundig onderzoek kan het ook na het onderzoek persoonlijk aan de werknemer worden overhandigd.
De werknemer zal dan zijn deeltijds loon met ziekte-uitkeringen kunnen cumuleren [5].
Negatieve beslissing
Een negatieve beslissing van de geneesheer van het ziekenfonds kan in 2 richtingen gaan:
- De geneesheer kan beslissen dat het uitoefenen van de beroepsactiviteit niet verenigbaar is met de aandoening die de werknemer heeft. In dat geval zal de werknemer de werkhervatting moeten stopzetten vanaf de ingangsdatum van de beslissing. Hij zal de tijdens de werkhervatting genoten uitkeringen wel mogen behouden [6]. Zet de werknemer de werkhervatting niet stop, dan zal hij als een gewone (deeltijdse) werknemer beschouwd worden en niet meer als een werknemer in (deeltijdse) werkhervatting
- De geneesheer kan beslissen dat de werknemer niet meer arbeidsongeschikt is in de zin van de ziekteverzekering, omdat hij vanuit geneeskundig oogpunt geen vermindering van minstens 50% van zijn vermogen behoudt. In dat geval zal de werknemer zijn werk terug volledig moeten hervatten of, indien hij zich daartoe niet in staat acht, moeten kiezen voor een vrijwillig deeltijdse tewerkstelling. Hij zal de tijdens de werkhervatting genoten uitkeringen wel mogen behouden [7]
U vindt een volledige uitleg hierover op de website van het RIZIV.
[1] Arbeidshof Luik, 24 november 1998.
[2] Lees hiervoor onze fiche “Re-integratie van de arbeidsongeschikte werknemer”. De vroegere re-integratieprocedure voorzien door het koninklijk besluit op het gezondheidstoezicht van de werknemers werd afgeschaft.
[3] De poststempel geldt als bewijs.
[4] Deze periode loopt vanaf het begin van de werkhervatting tot de datum waarop de beslissing van de geneesheer van het ziekenfonds uitwerking heeft.
[5] De modaliteiten voor deze cumul zijn te vinden in artikel 230 van het koninklijk besluit van 3 juli 1996 tot uitvoering van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen.
[6] Hij zal ze wel dienen terug te betalen indien hij zijn aanvraagformulier meer dan 14 dagen na de werkhervatting heeft ingediend, maar dan als sanctie voor de laattijdige aanvraag en niet als sanctie voor de negatieve beslissing.
[7] Hij zal ze wel dienen terug te betalen indien hij zijn aanvraagformulier meer dan 14 dagen na de werkhervatting heeft ingediend, maar dan als sanctie voor de laattijdige aanvraag en niet als sanctie voor de negatieve beslissing.